صنایع غذایی> وزارت جهاد کشاورزی از ابتدای امسال واردات روغن خام از سوی صنایع روغن نباتی را منوط به خرید تضمینی دانه های روغنی کرده اما واردکنندگان کنجاله بدون محدودیت و ممنوعیت به هر میزان که بخواهند، کنجاله وارد می کنند.
اکبر سبقتی، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن کشی ایران، در گفت و گو با «فرصت امروز»، با بیان این موضوع، از سیاست یک بام و دوهوای در این زمینه انتقاد کرد. گفت و گوی سبقتی با «فرصت امروز» را می خوانید.


واردات روغن خام از سوی صنایع روغن نباتی، منوط به خرید تضمینی دانه های روغنی شده است. شما با این سیاست وزارت جهاد کشاورزی موافق هستید؟ اگر پاسخ تان منفی است، دلایل آن را بیان کنید.

خیر. در قوانین خرید تضمینی تعریف خود را دارد و اجرای آن بر عهده دولت است نه صنایع اما بحران اقتصادی در چند سال اخیر باعث کاهش منابع مالی دولت شده و شوربختانه بخشی از دستگاه های دولتی نیز وظایف خود را به درستی انجام نمی دهند. در بخش دانه های روغنی در حالی که قوانین کشور بر حمایت از تولید داخل تاکید دارند اما ثبت سفارش واردات کنجاله به آسانی و به میزان دلخواه برای واردکنندگان انجام می شود.
در نقطه مقابل، صنایع روغن نباتی برای واردات روغن خام مکلف به خرید تضمینی دانه های روغنی شده اند. این ابهام و دوگانگی در سیاست های مسئولان که صنایع روغن نباتی را برای ادامه تولید موظف به انجام وظایف دولتی می کنند، ایراد دارد. پرسش ما این است که چرا در واردات روغن خام محدودیت و حتی ممنوعیت وجود دارد اما واردات کنجاله بدون هیچ محدودیتی انجام می شود؟

قانون خرید تضمینی محصولات از چه زمانی تصویب و اجرا شده است؟ تاریخچه کوتاهی از آن را ذکر کنید.

قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی در سال 68 توسط دولت وقت برای حمایت از بخش کشاورزی تصویب و اجرا شد. همان گونه که در قانون نیز آمده اجرای این مصوبه حمایتی، بر عهده دولت هاست. براساس این قانون، دولت به کشاورزان ضمانت می دهد هر زمان قیمت محصولات آنها زیر نرخ بازار برسد یا به فروش نرود، دولت ضرر و زیان کشاورزان را در قالب خرید تضمینی محصولات بپردازد. در خرید تضمینی، پول محصولات خریداری شده مستقیم به حساب کشاورزان واریز نمی شود.

با این تفاسیر، صنایعی مانند روغن نباتی در این میان چه نقش و وظیفه ای دارند؟

به جز قانون خرید تضمینی، طرح خرید غیر تضمینی (توافقی) محصولات کشاورزی برای تنظیم بازار و جلوگیری از نوسان شدید قیمت محصولات نیز در سال 75 تصویب شد. براساس این قانون، صنایع تبدیلی در توافق با کشاورزان اقدام به خرید محصولات آنها – تاکید می کنم با قیمت توافق شده- می کنند. همچنین براساس این مصوبه، در صورت ضرر و زیان صنایع از بابت خرید توافقی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی پس از بررسی، میزان زیان صنایع را محاسبه و در بودجه سال آینده تضمین و پرداخت می کند.

آیا می توان خرید تضمینی دانه های روغنی را در ردیف خرید توافقی گنجاند؟

خیر. خرید تضمینی با توافقی متفاوت است و در قوانین مصرح کشور (قانون خرید تضمینی و توافقی)، هیچ بند و ماده ای بر زیان کارخانه ها و صنایع تاکید نمی کند. خرید توافقی جزو وظایف ما (صنایع) است اما نه با ضرر و زیان. کارخانه ها نباید از بابت خرید تضمینی یا توافقی محصولات کشاورزی متحمل خسارت شوند. در این صورت کار اقتصادی صنایع معنی نخواهد داشت و واحدهای تولیدی نه تنها به سود نمی رسند، بلکه زیان هم می کنند. کجای این کار و فعالیت، اقتصادی است؟