دکتر مهدی کریمی تفرشی - عضو هیات مدیره کانون انجمن های صنفی صنایع غذایی ایران

ایران کشوری است چهارفصل، حاصلخیز و غنی از فرهنگ و تمدنی بی نظیر . غذا و فرهنگ غذايي هر ملت يکي از نشانه هاي تمدن و قدمت آن در بين جوامع مختلف است.

در تاریخ افسانه‌ای ایران آمده‌است که پختن غذا و خوردنی از دوران پادشاهی ضحاک آغاز شد. مشهورترین اتفاق در شاهنامه فردوسی آن است که رستم برای شکست دیو از هفت خوان گذشت. برخی معتقدند هفت خوان به معنای هفت سفره است. همین امر نشانه ای از اهمیت سفره و خوراک ایرانی در اسطوره های شاهنامه است

از مهم‌ترین غذاهای ایرانی می‌توان به آبگوشت، قورمه سبزی و کباب‌های ایرانی اشاره کرد  که در فرهنگ و سفره ایرانیان جایگاه ویژه ای دارند.

صبحانه از جمله غذاهای اصلی در فرهنگ ایرانی است. عدسی، حلیم وکله پاچه از مهم‌ترین غذاهای مخصوص صبحانه می‌باشد که در ایران طرفدار زیادی دارد و در ایام تعطیل مردم ترجیح می‌دهند از آن‌ها استفاده کنند،

متاسفانه آنقدر که در کشور ايران رستوران هاي چيني، ايتاليايي، فرانسويي، هندي، مکزيکي، عربي و... وجود دارد؛ اما در همين کشورها رستوران هايي که غذاي ايراني سرو مي کنند ديده نمي شود. علاوه بر اين، نکته ديگري که باعث نگراني هر چه بيشتر ما مي شود اين است که همين غذاهاي ايراني که باقي مانده اند از طرف يونسکو به نام کشورهاي همسايه زده مي شود که اگر به اين نکته بي توجه باشيم بخشي از هويت خود را از دست داده ايم.

 تلاش براي شناساندن جاذبه هاي فرهنگ مادي مانند سبک غذايي و تلاش براي عرضه مطلوب آن در دنياي مدرن امروز از مهمترین ابزارهای توسعه صنعت گردشگری است.

به عنوان مثال در اروپا اين ترک ها هستند که انواع کباب را به عنوان غذاي ملي خود به اروپايي ها شناسانده اند. اگر همین ویه اد امه یابد دور از ذهن نيست که کباب ها، دلمه ها، خورشت ها وحتي قورمه سبزي هايي که به نوعي پيشاني غذاهاي ايراني محسوب مي شود به نام ديگر کشورهاي همسايه سند بخورد کما اينکه اين اتفاق براي بسياري از غذاهاي ايراني که در حوزه فرهنگي مشترک خاورميانه قرار دارند افتاده است

تنوع غذايي در استان هاي گيلان و مازندران به تنهايي با نيمي از اروپا برابري مي کند؛ اما فقدان يک سيستم کارآمد براي معرفي غذاي ايراني چه به گردشگران و چه به سازمان هاي فرهنگي چون يونسکو سبب شده است اين غذاها حتي در کشور خودمان نيز کم کم به فراموشي سپرده شده و غذاهاي ديگر فرهنگ ها جايگزين آنان شود.

به عنوان مثال  مردمان زاگرس علاقه زیادی به گوشتخواری دارند و لذتی که آن ها از گوشت کبابی می‌برند بسیار زیاد است.  هرچه به دشت‌‌های زاگرسی نزدیکتر شویم و به شیراز برسیم تنوع غذایی بیشتر می‌شود و استان فارس متنوع ترین غذاهای ایران را دارد که دو عنصر انگور و انار در بسیاری از غذاهای آن‌ها استفاده می شود. در مناطق کویری ایران نیز آش‌ها و آبگوشت‌ها غذای اصلی ساکنان است و شهر کاشان تنوع زیادی از آش‌ها، اشکنه‌ها و آبگوشت‌ها دارد. همچنین سمنان را نیز پایتخت ته‌چین در ایران می دانند و این استان از تنوع خوراک زیادی برخوردار است. خوراک مردم جنوب کشور عمده آن از دریای جنوب تهیه می شود و همین غذاها نیز براساس فرهنگی شهرهای مختلف جنوب متفاوت است.

متاسفانه در ایران مرکزی برای آموزش و معرفی غذاهای بومی و محلی ایران وجود ندارد. در تهران و شهرهای بزرگ چند رستوران غذای سنتی داریم که غذاهای سنتی و بومی و محلی به مشتریان خود عرضه کنند؟ در حالی که فرانسوی‌ها توانسته اند با آنکه به لحاظ تنوع غذایی از ایران عقب تر بودند ذائقه غذایی جهان را تغییر بدهند. خانه‌های بومگردی در ایران می توانند در محل خوراک گردشگران را تولید کنند

همانطور که براي عوض نشدن نام خليج فارس همه دست به دست هم داده ايم؛ براي چنين اتفاقي نيز علاوه بر مسئولان بايد تمام ملت آستين همت بالا بزنند و نگذارند به همين سادگي فرهنگ غذايي کشورمان را از ما بگيرند.