مهدی کریمی تفرشی - رئیس کارگروه کسب و کارهای جاده ابریشم سازمان ملل- یونسکو

صنعت مرغ یکی از بزرگترین صنایع در ایران است که گردش مالی آن بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد در سال است و با فعالیت ۲۰ هزار واحد صنفی در کشور یک اشتغال آفرینی ۲۰۰ هزار نفری در کشور ایجاد کرده است. بنابراین بحران در این صنعت به نوعی ضربه به بخش عظیمی از تولید و اشتغال در کشور و ضربه به اقتصاد است.

قیمت مرغ در ماههای اخیرا افزایش چشگیری یافته است و علیرغم اینکه نرخ مصوب توسط دولت تعیین شد قیمتی که در بازار به فروش می رسد از این قیمت مصوب هم فراتر رفته است.

مسئله تامین نهاده ها همواره مسئله ای چالش زا برای مرغ داران بوده و یکی از دلایل گرانی قیمت مرغ.
مرغدار از یک طرف باید نهاده هایی مانند واکسن، دارو، پروتئین و خوراک مورد نیاز را که اغلب وارداتی است با قیمت بالا تهیه کند و از طرفی چون این خوراک ها معمولا پروتئین کافی را به بدن مرغ نمی رسانند کارایی پایینی در پرورش مرغ دارند. همین مسئله مرغدار را به مخاطره می اندازد. چون ناگزیر به واردات خوراک و نهاده هایی با قیمت بالا اما کیفیت نامناسب است. و همین امر منجر به بالارفتن هزینه های تولید می شود.

در حال حاضر میزان جوجه ریزی در مرغداری ها کاهش یافته که این واکنش مرغداران برای جبران هزینه های تولید است.

گرمای تابستان که معمولا خود عامل کاهش جوجه ریزی است همراه با آزادسازی قیمت نهاده ها خود مزید بر علت شد و باعث شده علیرغم اینکه قیمت مصوب مرغ ۵۹ هزار و هشتصد تومان اعلام شده در اغلب مرغ فروشی ها با قیمتی حداقل ۵ تا ۱۰ هزار تومان بالاتر از نرخ مصوب به فروش برسد.

از طرفی وقتی مرغ توسط مرغداران به کشتارگاه تحویل داده می شود هیچ نظارتی بر نحوه و برنامه ریزی توزیع مرغ وجود ندارد و به همین دلیل امکان سوء استفاده های احتمالی وجود دارد.

از سوی دیگر وقتی قیمت مرغ به بالاتر از حد عرف مورد انتظار جامعه می رسد مردم ترجیح می دهند به جای خرید مرغ به خرید گوشت قرمز روی آورند چرا که اختلاف قیمتی گوشت مرغ بتدریج با گوشت قرمز کمتر می شود.
وقتی هزینه های تولید مرغدار بالا می رود و مرغدار مجبور است نهاده های مورد نیاز را با قیمتی تهیه کند که قیمت تولید را به قیمتی بالاتر از نرخ مصوب دولت می رساند، طبیعی است که مرغدار انگیزه تولید را از دست می دهد چرا که تولید دیگر برای مرغدار مقرون به صرفه نیست.

نمی توان تاثیر این کاهش تولید و بی انگیزگی را بر وضعیت اشتغال در این حوزه و روی آوردن مرغ داران به مشاغل غیر مرتبط برای کسب درآمد را نادیده گرفت که جمیع این عوامل به نوعی ضربه به اقتصاد کشور محسوب می شود. آن هم در شرایطی که باید بر رشد وتوسعه تولید داخلی با تمام قوا صحه گذاشته شود.