توسعه کشاورزی نیازمند توجه به عوامل مختلف از قبیل تأمین مالی، نهادسازی، بازاریابی، نظام اطلاعات مدیریتی و برنامه ریزی جامع برای پیوند بین آنهاست. تأمین مالی و ابزارهای آن یکی از مهمترین این عوامل به شمار میروند.
با توجه به نقش بخش کشاورزی از نظر تولید ،ایجاد اشتغال وامنیت غذایی، کشورهای مختلف جهان اعم از توسعه یافته و یا در حال توسعه به طرق گوناگون، این بخش را مورد حمایت قرارمی دهند.
سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی، علاوه بر اینکه موجب رشد تولید و اشتغال در این‌بخش می‌گردد، با توجه به ارتباطات پسین و پیشین این بخش با دیگر بخشها، به رشد تولید واشتغال در بخشهای دیگر نیز کمک می‌کند. با توجه به اینکه بیشتر فعالیتهای کشاورزی درمناطق روستایی انجام می‌شود، گسترش سرمایه‌گذاری در این بخش، باعث ایجاد فرصتهای‌شغلی بیشتر در مناطق روستایی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها می شود.
به اعتقاد کارشناسان و اقتصاد دانان و بنابرآنچه آمار و ارقام نشان می‌دهند طی سال‌های گذشته سهم واقعی و به حق بخش کشاورزی علی رغم نقش ویژه این حوزه در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشور از اقتصاد و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی پرداخت نشده است.
به طوری که یک جمع بندی سر انگشتی از این آمارها نشان می‌‌دهد، تا کنون فقط یک سوم حق بخش کشاورزی از اقتصاد و سرمایه‌گذاری‌هایی که صورت گرفته ادا شده ، به عبارت دیگر بخش کشاورزی، بخشی است که به اندازه 2 برابر حجمش از نظر تشکیل سرمایه به سایر بخشها کمک کرده است.
این درحالی است که در اسناد مهم و بالادستی نظام، که بارها و بارها از سوی مقام معظم رهبری به آنها اشاره شده و مورد تاکید قرار گرفته بر توجه به بخش کشاورزی و اهمیت رشد و توسعه این بخش در پیشرفت سایر بخش ها تاکید شده است.
به عنوان مثال درقانون اساسی، حداقل سه مورد از اصول آن صراحتا به بحث خودکفایی در بخش کشاورزی تاکیده شده، همچنین در سند چشم انداز توسعه 20 ساله و در سیاست‌های کلی مندرج در برنامه پنجم توسعه و سایر چشم اندازهای تعریف شده برای نظام بر اهمیت و لزوم توجه به بخش کشاورزی تاکید بسیاری شده است.
می توان گفت دولت یازدهم در ابتدای روی کار آمدنش نگاه خوبی به بخش کشاورزی داشت و ارتباط خوب و هماهنگی بین بخش سرمایه‌ای و کشاورزی ایجاد کرد اما باتوجه به شرایط امروز کشور و بحث تحریمها و نوسانات اقتصادی باید توجهی بیش از پیش نسبت به بخش کشاورزی داشت.
با توجه به تحریم ها و فشارهایی که در حوزه اقتصادی با آن روبرو شدیم ، به منظور توانمندسازی بخش کشاورزی و کاهش وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی و تکیه بر اقتصاد پایدار و داخلی همچون ظرفیت های بخش کشاورزی باید منابع مورد نیاز برای حل مشکلات حوزه کشاورزی تامین و در بودجه ریزی سال آینده، بخش کشاورزی مورد توجه ویژه دولت قرار گیرد.
مسئله مهم دیگر در بخش کشاورزی که می توان از آن به عنوان یک بحث کلیدی و زیربنایی یادکرد، موضوع بحران آب و خشکسالی بوده که این بحران در طی سالیان گذشته به نقطه اوج خود رسیده و مهار آن تدابیر ویژهای را می طلبد و در گام اول بازهم بحث بودجه و تزریق اعتبارات مناسب برای بهره گیری از شیوه های نوین آبیاری و مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی اهمیت قابل توجهی دارد و دولت مردان نباید از این اولویت مهم غافل شوند چرا که بی توجهی به این مشکل نه تنها باعث نابودی بخش کشاورزی و تهدید امنیت غذایی می شود بلکه دردراز مدت موقعیت کشور در منطقه را بحرانی ومتزلزل کرده و زمنیه وابستگی روز افزون اقتصاد به بیگانگان را فراهم وتقویت می کند.
بعد دیگری که گویای جایگاه ویژه و خاص بخش کشاورزی است تاثیر مستقیم این بخش بر وضعیت اشتغال است.باتوجه به اینکه امروز بیکاری به یک معضل و دغدغه بزرگ برای خانواده های ایرانی، دولت و مجلس و به نوعی فرد فرد افراد جامعه تبدیل شده و نگرانی های بسیاری در این خصوص وجود دارد و از طرف دیگر گفته می شود سونامی بیکاری و بیکاران در راه است نباید فراموش کرد ظرفیتهای بخش کشاورزی، خاک حاصلخیر و آب وهوای چهارفصل ایران از جمله ابزارهایی است که در صورت مدیریت و برنامه ریزی صحیح می تواند راهگشایی برای مهار بیکاری باشد.
اما آمارها و اطلاعات منتشر شده نشان می دهد تمام کشورهای توسعه یافته دنیا،از بخش کشاورزی پیشرفته و موفقی برخوردارند و در واقع بر پایه توسعه این بخش توانستند در سایر بخشها نیز مسیر توسعه را بپیمایند.
این درحالی است که متاسفانه در کشورما آنطور که باید وشاید به بخش کشاورزی خیلی توجه نمی شود، شاید در نامگذاریها و نوشتن برنامه ها و دستورالعملها به کشاورزی توجه شود اما در عمل اتفاق خاصی نمی افتد و هنوز که هنوز است بخش کشاورزی ما لنگ می زند.
در همین راستا پیرامون سهم بخش کشاورزی از بودجه سال آینده کشور و بایدها و نبایدهای آن با تعدادی از نمایندگان کمیسیون کشاورزی، آب ومنابع طبیعی مجلس گفت و گو کرده ایم که ماحصل این گفتگوها به این شرح در جدول ذیل آمده است:
منبع:خانه ملت
با توجه به نقش بخش کشاورزی از نظر تولید ،ایجاد اشتغال وامنیت غذایی، کشورهای مختلف جهان اعم از توسعه یافته و یا در حال توسعه به طرق گوناگون، این بخش را مورد حمایت قرارمی دهند.
سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی، علاوه بر اینکه موجب رشد تولید و اشتغال در این‌بخش می‌گردد، با توجه به ارتباطات پسین و پیشین این بخش با دیگر بخشها، به رشد تولید واشتغال در بخشهای دیگر نیز کمک می‌کند. با توجه به اینکه بیشتر فعالیتهای کشاورزی درمناطق روستایی انجام می‌شود، گسترش سرمایه‌گذاری در این بخش، باعث ایجاد فرصتهای‌شغلی بیشتر در مناطق روستایی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها می شود.
به اعتقاد کارشناسان و اقتصاد دانان و بنابرآنچه آمار و ارقام نشان می‌دهند طی سال‌های گذشته سهم واقعی و به حق بخش کشاورزی علی رغم نقش ویژه این حوزه در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشور از اقتصاد و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی پرداخت نشده است.
به طوری که یک جمع بندی سر انگشتی از این آمارها نشان می‌‌دهد، تا کنون فقط یک سوم حق بخش کشاورزی از اقتصاد و سرمایه‌گذاری‌هایی که صورت گرفته ادا شده ، به عبارت دیگر بخش کشاورزی، بخشی است که به اندازه 2 برابر حجمش از نظر تشکیل سرمایه به سایر بخشها کمک کرده است.
این درحالی است که در اسناد مهم و بالادستی نظام، که بارها و بارها از سوی مقام معظم رهبری به آنها اشاره شده و مورد تاکید قرار گرفته بر توجه به بخش کشاورزی و اهمیت رشد و توسعه این بخش در پیشرفت سایر بخش ها تاکید شده است.
به عنوان مثال درقانون اساسی، حداقل سه مورد از اصول آن صراحتا به بحث خودکفایی در بخش کشاورزی تاکیده شده، همچنین در سند چشم انداز توسعه 20 ساله و در سیاست‌های کلی مندرج در برنامه پنجم توسعه و سایر چشم اندازهای تعریف شده برای نظام بر اهمیت و لزوم توجه به بخش کشاورزی تاکید بسیاری شده است.
می توان گفت دولت یازدهم در ابتدای روی کار آمدنش نگاه خوبی به بخش کشاورزی داشت و ارتباط خوب و هماهنگی بین بخش سرمایه‌ای و کشاورزی ایجاد کرد اما باتوجه به شرایط امروز کشور و بحث تحریمها و نوسانات اقتصادی باید توجهی بیش از پیش نسبت به بخش کشاورزی داشت.
با توجه به تحریم ها و فشارهایی که در حوزه اقتصادی با آن روبرو شدیم ، به منظور توانمندسازی بخش کشاورزی و کاهش وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی و تکیه بر اقتصاد پایدار و داخلی همچون ظرفیت های بخش کشاورزی باید منابع مورد نیاز برای حل مشکلات حوزه کشاورزی تامین و در بودجه ریزی سال آینده، بخش کشاورزی مورد توجه ویژه دولت قرار گیرد.
مسئله مهم دیگر در بخش کشاورزی که می توان از آن به عنوان یک بحث کلیدی و زیربنایی یادکرد، موضوع بحران آب و خشکسالی بوده که این بحران در طی سالیان گذشته به نقطه اوج خود رسیده و مهار آن تدابیر ویژهای را می طلبد و در گام اول بازهم بحث بودجه و تزریق اعتبارات مناسب برای بهره گیری از شیوه های نوین آبیاری و مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی اهمیت قابل توجهی دارد و دولت مردان نباید از این اولویت مهم غافل شوند چرا که بی توجهی به این مشکل نه تنها باعث نابودی بخش کشاورزی و تهدید امنیت غذایی می شود بلکه دردراز مدت موقعیت کشور در منطقه را بحرانی ومتزلزل کرده و زمنیه وابستگی روز افزون اقتصاد به بیگانگان را فراهم وتقویت می کند.
بعد دیگری که گویای جایگاه ویژه و خاص بخش کشاورزی است تاثیر مستقیم این بخش بر وضعیت اشتغال است.باتوجه به اینکه امروز بیکاری به یک معضل و دغدغه بزرگ برای خانواده های ایرانی، دولت و مجلس و به نوعی فرد فرد افراد جامعه تبدیل شده و نگرانی های بسیاری در این خصوص وجود دارد و از طرف دیگر گفته می شود سونامی بیکاری و بیکاران در راه است نباید فراموش کرد ظرفیتهای بخش کشاورزی، خاک حاصلخیر و آب وهوای چهارفصل ایران از جمله ابزارهایی است که در صورت مدیریت و برنامه ریزی صحیح می تواند راهگشایی برای مهار بیکاری باشد.
اما آمارها و اطلاعات منتشر شده نشان می دهد تمام کشورهای توسعه یافته دنیا،از بخش کشاورزی پیشرفته و موفقی برخوردارند و در واقع بر پایه توسعه این بخش توانستند در سایر بخشها نیز مسیر توسعه را بپیمایند.
این درحالی است که متاسفانه در کشورما آنطور که باید وشاید به بخش کشاورزی خیلی توجه نمی شود، شاید در نامگذاریها و نوشتن برنامه ها و دستورالعملها به کشاورزی توجه شود اما در عمل اتفاق خاصی نمی افتد و هنوز که هنوز است بخش کشاورزی ما لنگ می زند.
در همین راستا پیرامون سهم بخش کشاورزی از بودجه سال آینده کشور و بایدها و نبایدهای آن با تعدادی از نمایندگان کمیسیون کشاورزی، آب ومنابع طبیعی مجلس گفت و گو کرده ایم که ماحصل این گفتگوها به این شرح در جدول ذیل آمده است:
منبع:خانه ملت
نظر شما