طی ماه‌های اخیر به دلیل عدم نظارت بر قیمت و مجوزها، بر تعداد ماست‌بندی‌هایی که سود خوبی هم برای صاحبانشان دارند افزوده شده است. این نوع لبنیات با وجود آنکه حتی گران‌تر از لبنیات پاستوریزه به فروش می‌رود اما هیچ ساماندهی‌ای از سوی دولت نمی‌شود.

 به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، این روزها لبنیات سنتی‌ها رشد قارچ‌ گونه‌ای پیدا کرده‌اند و در هر کوچه و خیابانی می‌توان آنها را دید. حال سوال این جا است که چرا به رغم حساسیت‌هایی که برای لبینات‌ سنتی وجود دارد، تعداد آنها روز‌به روز زیادتر می‌شود.

می‌گویند، عملیات پاستوریزاسیون و استرلیزه شدن که 200 سال پیش دانشمند فرانسوی "پاستور"به عنوان عاملی برای از بین بردن باکتری و عوامل بیماری کشف کرد در لبنیات‌های سنتی انجام نمی‌شود و به همین دلیل احتمال آلوده بودن آنها  و بیمار کردن انسانها وجود دارد.

اما در دیگر سو موافقان مصرف لبنیات سنتی می‌گویند: شیر و محصولات لبینات سنتی‌ها طعم و مزه اصلی را دارد، چربی آن کافی و طبیعی است به همین دلیل مردم بیشتر استقبال می‌کنند.

به گفته آنها در کارخانه‌های لبنی چربی شیر در چند مرحله گرفته می‌شود و آنچه به مصرف کننده عرضه می‌شود، صرفا چیزی شبیه شیر است.

طی سه سال گذشته بعد از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها همواره یا قیمت محصولات لبنی افزایش یافت یا با کاهش درصد چربی، افزایش پنهان قیمت برای محصولات کارخانه‌ها رقم خورد به طوری که شیر با درصد چربی 1.5 درصد هم که قبلا نبود به بازار آمد، بسیاری مردم آنرا نمی‌خرند و می‌گویند، ظاهری شبیه شیر داشته و طعم شیر را ندارد.

*چرا لبینات سنتی‌ها روز به روز افزایش می‌یابد

قیمت محصولات لبنی کارخانه‌ها کنترلی و تحت نظارت دولت است،اما لبنیات‌های سنتی قیمت مصوبی ندارند و دست تولید کننده آن برای بالا بردن قیمت آزاد است بنابراین با محدود شدن قیمت‌ها در لبنیات‌ تولیدی کارخانه‌ها، لبنیاتی‌های سنتی که ظاهراً سود بیشتری هم در آن هست گرایش بیشتری به سمت تولید این محصولات پیدا کرده‌اند.

*قیمت لبنیات سنتی‌ها

در یکی از لبنیات سنتی‌های منطقه 19 تهران، شیر کیلویی 2250 تومان، کره کیلویی 20 هزار تومان، خامه کیلویی 10 هزار تومان، دوغ کیلویی 1250 تومان، ماست 2.5 کیلویی 6 هزار تومان و ماست 6 کیلویی 11 هزار تومان به فروش می‌رسد.

مقایسه با قیمت محصولات لبنی کارخانه‌ها حاکی از این است که قیمت سنتی‌ها بالاتر است. چرا که هم اکنون قیمت یک لیتر شیر پاستوریزه 2000 تومان است.

از سوی دیگر بسیاری از این لبینات سنتی‌ها بدون صرف هزینه بسته‌بندی عرضه می‌کنند اما  حدود 17 درصد هزینه لبنیات پاستوریزه را بخش بسته‌بندی تشکیل می‌دهد.

*سود مناسب با هزینه کم عامل اصلی افزایش تعداد ماست بندی‌ها است

یکی از لبنیات سنتی‌ها که در اصفهان و تهران تولیدی دارد به خبرنگار فارس گفت: 5 شریک هستیم و ماهانه حدود 15 میلیون تومان درآمد داریم.

مدیر تولید این لبنیات سنتی گفت: این روزها مردم اقبال بیشتری به لبنیات سنتی دارند به دلیل اینکه لبنیات کارخانه‌ها کیفیت قبلی را ندارند.

یکی از دلایل گرایش لبنیات سنتی‌ها علاوه بر درآمد نبود نظارت بر اینگونه تولیدی‌ها است.

مدیر تولید این لبنیات سنتی می‌گوید: همه لبنیات سنتی‌ها مجوز ندارند بنابراین ناظران بهداشتی نیز مسیرشان به طرف آنها نمی‌افتد و اگر ناظران بهداشتی هم اشکالی بگیرند، می توان از راه های غیرقانونی برای رفع این سختگیری‌ اقدام کرد.

یک توزیع کننده لبینات در منطقه 19 تهران هم به خبرنگار فارس گفت که مغازه‌اش مجوز ندارد و هیچ مامور تعزیراتی در باره قیمت و یا مامور بهداشتی به سراغشان نمی‌آید.

او هم تصریح کرد: بسیاری سخت‌گیری‌های ماموران همچنانکه در مغازه‌های قبلی تجربه کرده با توسل به راه های غیرقانونی برطرف می‌شود.

یک‌سال پیش سازمان دامپزشکی کشور اعلام کرد: برای توزیع شیر فله‌ای دامداری‌هایی که تمام شرایط گفته‌شده آنها را رعایت کنند، مجوز خواهند گرفت.

سازمان دامپزشکی کشور شرایط صدور مجوز را پاک بودن لبنیاتی‌ها از نظر بیماری‌ها بویژه سل، بروسلوز و همچنین رعایت مسائل بهداشتی، وجود کارشناس ناظر و بسته‌بندی مناسب با برچسب‌های هشدار دهنده اعلام کرده بود.

این در حالی است که سازمان دامپزشکی کشور بعد از  حدود یک سال اعلام می‌کند به دلیل شرط و شروط سخت این سازمان هیچ دامداری برای توزیع شیر فله‌ای اعلام آمادگی نکرده است و مجوز توزیع شیر فله تاکنون صادر نشده است.

با این وجود همچنان شاهد افزایش این لبنیات سنتی‌ها هستیم.

در مدت یکسال گذشته بعد از رسانه‌ای شدن صدور مجوز توزیع شیر فله‌ای مقاومت‌هایی هم در بیرون ایجاد شد مع به نظر می‌رسید در صدور مجوزهای لبینات سنتی‌های تاثیر گذار باشد و البته اینطور هم شد اما باز هم تعداد لبیناتی‌های سنتی اضافه تر شد.

یک تولید کننده به خبرنگار فارس گفت: نهادهای صدور مجوز به ما می‌گویند مجوز نمی‌دهیم اما شما بروید کارتان را انجام دهید چیزی به شما نخواهیم گفت.

در این میان به نظر می‌رسد گرایش به عرضه لبنیات سنتی به دلیل محدود کردن قیمت لبینات‌ کارخانه‌ها و نیز میل به مصرف به دلیل کیفیت و چربی مناسب لبینات سنتی‌ها بیشتر شده است و ضروری است که دولت تا دیر نشده لبینات‌ سنتی‌ها را برای کنترل قیمت و نیز کنترل بیماری‌های احتمالی، ساماندهی کرده و نظارت بیشتری بر فعالیت آنها داشته باشد.