صنایع غذایی> آنقدر روحیه لطیف و دل بزرگی دارد که به هیچ وجه با محیط خشک صنعت تجانسی در آن یافت نمی‌شود. از حاشیه‌ها فرار می‌کند و برخلاف برخی‌ها ظاهر و باطن یکنواختی دارد. با وجود علایق هنری که دارد، اما از بطن تولیدکنندگان آب‌های معدنی بیرون آمده و کاملا از عهده پیگیری مسایل و معضلات این صنف برآمده است. پیرامون آخرین وضعیت تولید آب‌های معدنی پای صحبت‌های پیمان فروهر، دبیر انجمن تولیدکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی ایران نشسته‌ایم که ماحصل آن در ادامه می‌آید:
سال 93 مصادف بود با هجمه‌های بسیار به کلیه صنعت غذا و اگر تا پیش از آن تنها فرآورده‌های گوشتی، چیپس، نوشابه و پفک مورد حمله قرار می‌گرفت، امسال لبنیات و آب‌های معدنی در امان نبودند، علت را در چه نوع رویکردی می‌دانید و بفرمایید به صنعت آب معدنی تا چه میزان آسیب رسید؟
پر واضح است که تحولات عظیم و شگفت انگیز طی دهه‌های اخیر در فناوری اطلاعات، پهنه گسترده جهان را به دهکده‌ای جهانی تبدیل کرده است و در مقایسه با ادواری که خبر وقوع یک رویداد از روستایی به روستایی در یک منطقه ماه‌ها به‌طول می‌انجامید اکنون شاهد نسل جدیدی از ارتباطات و اطلاع رسانی هستیم که انتقال یک خبر تنها در کسری از دقایق آنهم نه از روستایی به روستایی دیگر بلکه به سراسر جهان صورت می‌گیرد و اگرچه که این مهم منشاء بسیاری از پیشرفت‌های اخیر بشر در حوزه‌های مختلف شده است ولی استفاده نامطلوب از همین فناوری‌ها می‌تواند آثار مخرب و جبران ناپذیری به همراه داشته باشد که از آن جمله می‌توان از انتشار اخبار کذب در خصوص محصولات صنایع غذایی در شبکه‌های اجتماعی طی ماه‌های اخیر نام برد.
اگرچه بحث و بررسی و آسیب شناسی در خصوص چنین رفتاری نیازمند مشارکت متخصصین و آگاهان به علوم اجتماعی و رفتاری است ولی در یک نگاه کلی می‌توان علل شیوع چنین شایعاتی در خصوص محصولات صنایع غذایی را به 3 بخش اصلی تقسیم کرد:
الف- انتشار اخبار کذب و شایعه با هدف تخریب و تضعیف جایگاه اجتماعی - اقتصادی نام‌های تجاری موفق
ب- انتشار اخبار کذب و شایعه با هدف دستیابی به برخی منافع اقتصادی یا سیاسی
پ- انتشار اخبار کذب و شایعه منتج از انعکاس نیازهای روانی و یا بیماری‌ها و مشکلات روحی برخی افراد در جامعه
از آنجا که شایعه تلاشی است فردی یا جمعی برای تفسیر موقعیتی مبهم و جذاب و در مفهوم ذاتی خود خبر یا اطلاعی است غیر موثق، لذا اعتبار خود را از تواتر و شیوع به دست خواهد آورد و بدیهی است که وجود شبکه‌های اجتماعی یکی از مهمترین ابزارها در تکمیل چرخه تولید و گسترش شایعات در جهان امروزی محسوب می‌شوند.
اگرچه شایعه به صورتی کم و بیش در اکثر جوامع بشری به چشم می‌خورد ولی در جوامعی که در آنها فقر اطلاع رسانی سریع، دقیق و هدفمند حاکم است متداول‌تر و اثرگذارتر است و بدیهی است که در چنین جوامعی شاهد رشد فزاینده انتشار شایعات خواهیم بود.
در این میان از آنجا که محصولات صنایع غذایی به شکلی تنگاتنگ با سلامت افراد و حتی امنیت اجتماعی دولت‌ها و حکومت‌ها مرتبط است می‌توان از آن به عنوان یکی از جذاب‌ترین سرفصل‌های شایعه پراکنی به ویژه توسط گروه‌های ب و پ در تقسیم‌بندی فوق تلقی کرد، بدیهی است در جامعه‌ای که فقر اطلاعاتی توام با ساده‌لوحی و زودباوری افراد حاکم است شایعاتی از قبیل شایعات مربوط به محصولات غذایی نتایجی نامطلوب، اما گسترده از جمله افزایش اضطراب اجتماعی، ترس و وحشت، خدشه به اعتبار افراد یا سازمان‌ها، خسارات مالی و اقتصادی، بی‌اعتمادی و بدبینی و ... خواهد داشت.
در همین راستا و به دنبال انتشار اطلاعات نادرست و شایعات بی‌اساس درخصوص محصولات غذایی ازجمله محصولات لبنی، گوشت و پروتئین، انواع اسنک و ... صنعت بسته‌بندی آب نیز بی‌بهره نمانده و چند مورد شاهد انتشار شایعاتی بی‌اساس در خصوص آب‌های بسته‌بندی بوده‌ایم که از آن جمله می‌توان از افزایش نگهدارنده با هدف افزایش تاریخ مصرف محصولات، سرطانزایی و ... نام برد که انجمن آب‌های معدنی و آشامیدنی ایران نیز با هدف شفاف‌سازی و رفع نگرانی اقدام به انتشار مقاله‌ای تحت عنوان «آب بسته‌بندی از شایعه تا واقعیت» کرد که به لطف برخی از نشریات و رسانه‌ها در اختیار هموطنان قرار گرفت.
آنچه که در این میان از اهمیت به‌سزایی برخوردار است عملکرد دستگاه‌های مسوول در مواجهه با پدیده شایعات و اخبار کذب رواج یافته در کشور است، به‌گونه‌ای که کمترین انتظار از آن عزیزان در مقابله و مواجهه با پدیده مذکور مواردی چون، شناسایی افراد و منبع شایعه، بی‌اعتبا‌رسازی منبع شایعه و آشکار سازی هویت آن برای مردم، انتشار اطلاعات صحیح و واقعی در خصوص شایعه و رفع ابهام نزد مردم و ... است.
چنانچه بپذیریم میزان و شدت رواج هر شایعه حاصل ضربی است از میزان اهمیت یک موضوع در میزان ابهام همان موضوع در یک جامعه، پس شایسته است تا از طریق افزایش سطح آگاهی مردم و رفع ابهامات آنان در خصوص همان موضوع از طریق مراجع موثق خبری اقدام شود و از این طریق احتمال شیوع یک شایعه و حتی اثرگذاری آن در افراد جامعه به کمترین مقدار خود برسد.
لطفا میزان تولید و صادرات آب‌های معدنی و آشامیدنی در سال 93 را با سال ماقبل مقایسه کنید و بفرمایید سرانه چه تغییری کرده است؟
میزان آب بسته‌بندی تولید شده در سال 1393 نسبت به سال 1392 از تغییر قابل توجهی برخوردار نبوده و در محدوده 1.3 تا 1.5 میلیارد لیتر برآورد می‌شود که این مقدار توسط بیش از حدود 130 -120 واحد تولیدی در سراسر کشور تولید شده است.
بر اساس گزارش گمرک جمهوری اسلامی ایران کل صادرات آب بسته‌بندی در سال 92 حدود 7 میلیون دلار بوده است که این رقم بر اساس آمار ده ماهه در سال 93 به حدود 10 میلیون دلار افزایش خواهد یافت.
همچنین سرانه مصرف آب بسته‌بندی در کشور حدود 20 -15 لیتر است که در مقایسه با کشورهای همسایه و حوزه خلیج فارس که همگی بیش از 100 لیتر است نشانگر روند کند گسترش فرهنگ مصرف آب‌های بسته‌بندی طی سال‌های اخیر و از طرفی نیز امید بخش افزایش سرانه مصرف طی سال‌های پیش رو خواهد بود.
مشکل تولیدکنندگان آب‌های معدنی با شرکت‌های پتروشیمی به چه سرانجامی رسیده است؟
خوشبختانه شرکت بازرگانی پتروشیمی طی ماه‌های اخیر با اتخاذ تصمیمات حمایتی و رویکردهای تعاملی مساعدت بسیاری در جهت تامین مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان انجام داده است که از آن جمله می‌توان از برگزاری جلسه بحث و تبادل نظر توسط مدیر عامل و مدیر بازرگانی داخلی آن شرکت با اعضای معتبر انجمن آب‌های معدنی و آشامیدنی نام برد و با توجه به چنین رویکردی به شدت به کاهش و یا حذف مشکلات درتامین مواد اولیه که در چند ساله اخیر یکی از موانع فعالیت واحدهای تولیدی بوده است امیدواریم و در این میان تلاش اخیر شرکت بازرگانی پتروشیمی قابل تقدیر است.
لطفا مختصری پیرامون معضلات حمل و نقل و توزیع آب‌های معدنی توضیح دهید.
بدون شک ویژگی‌های منحصر به فرد محصولات صنعت بسته‌بندی آب ازجمله سنگینی و حجیم بودن هر واحد محصول (شرینک) از مولفه‌های اثرگذار بر هزینه حمل آنها در 2 بخش انتقال از کارخانجات تا بازارهای هدف و توزیع مویرگی در بازارهای محلی است و این درحالیست که هر ساله با افزایش قیمت حامل‌های انرژی با افزایش کرایه حمل مواجه بوده‌ایم و لذا مولفه کرایه حمل همواره یکی از مولفه‌های اثرگذار بر قیمت تمام شده محصولات در این صنعت بوده و خواهد بود.
با توجه به نیازهای جامعه شهری کشور و بحران آب چه دورنمایی از تولید آب‌های معدنی دارید؟
افت تدریجی کیفیت آب موجود در شبکه شهری به دلایل مختلف از جمله فرسودگی سیستم توزیع به‌دلیل قدمت بالای 40 ساله آن در کلانشهرها و نشت قابل توجه و در نتیجه ریسک ورود آلودگی به جریان آب و همچنین افزایش تدریجی برخی پارامترهای نامطلوب همچون نیترات و فلزات سنگین به سبب برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی و در نتیجه افزایش غلظت پارامترهای مذکور در آنها از یکسو و تغییر در نحوه و شیوه زندگی افراد (Life Style) و صرف اوقات بیشتر در بیرون از منازل و نیاز به همراه داشتن آب و همچنین افزایش سطح آگاهی اقشار مختلف جامعه از اهمیت مصرف آب از سوی دیگر، موجب افزایش مصرف آب‌های بسته‌بندی و ارتقای فرهنگ مصرف این محصولات طی سال‌های اخیر در کشور است و با توجه به وجود مشکلات مضاعف در حوزه منابع آب در سال‌های اخیر و همچنین کاهش شدید نزولات جوی و پایداری پدیده خشکسالی در کشور پیش‌بینی می‌شود صنعت بسته‌بندی آب طی سال‌های پیش رو نقش مهم و موثری در رفع نیاز آب شرب در برخی مناطق کشور ایفا کند و به همین دلیل در آینده‌ای نه چندان دور شاهد افزایش سرانه مصرف این محصولات خواهیم بود.
برای کاهش قیمت تمام شده آب‌های معدنی چه پیشنهادهایی دارید؟
بدون شک مهمترین مولفه‌های اثرگذار بر قیمت تمام شده محصولات عبارتند از قیمت مواد اولیه، هزینه حمل، قیمت حامل‌های انرژی، هزینه سربار و عمومی تولید که ثبات و حتی کاهش در هریک از آنها نقش موثری در کاهش و یا ثبات قیمت‌ها خواهد داشت و در این میان نقش دولت و تصمیمات آن در مولفه‌های مذکور نقشی است مهم و انکار ناپذیر.
منظور کردن سهم صنعت از هدفمندی یارانه‌ها، رفع مشکلات سیستم بانکی و تسهیل در تامین نقدینگی واحدهای تولیدی، تخصیص یارانه حمل و نقل در فرآیندهای صادراتی، تامین کافی مواد اولیه، تلاش در جهت رفع تحریم‌ها و ... همگی از پیشنهادات مرتبط با کاهش قیمت تمام شده است.
منبع: اقتصاد سبز
سال 93 مصادف بود با هجمه‌های بسیار به کلیه صنعت غذا و اگر تا پیش از آن تنها فرآورده‌های گوشتی، چیپس، نوشابه و پفک مورد حمله قرار می‌گرفت، امسال لبنیات و آب‌های معدنی در امان نبودند، علت را در چه نوع رویکردی می‌دانید و بفرمایید به صنعت آب معدنی تا چه میزان آسیب رسید؟
پر واضح است که تحولات عظیم و شگفت انگیز طی دهه‌های اخیر در فناوری اطلاعات، پهنه گسترده جهان را به دهکده‌ای جهانی تبدیل کرده است و در مقایسه با ادواری که خبر وقوع یک رویداد از روستایی به روستایی در یک منطقه ماه‌ها به‌طول می‌انجامید اکنون شاهد نسل جدیدی از ارتباطات و اطلاع رسانی هستیم که انتقال یک خبر تنها در کسری از دقایق آنهم نه از روستایی به روستایی دیگر بلکه به سراسر جهان صورت می‌گیرد و اگرچه که این مهم منشاء بسیاری از پیشرفت‌های اخیر بشر در حوزه‌های مختلف شده است ولی استفاده نامطلوب از همین فناوری‌ها می‌تواند آثار مخرب و جبران ناپذیری به همراه داشته باشد که از آن جمله می‌توان از انتشار اخبار کذب در خصوص محصولات صنایع غذایی در شبکه‌های اجتماعی طی ماه‌های اخیر نام برد.
اگرچه بحث و بررسی و آسیب شناسی در خصوص چنین رفتاری نیازمند مشارکت متخصصین و آگاهان به علوم اجتماعی و رفتاری است ولی در یک نگاه کلی می‌توان علل شیوع چنین شایعاتی در خصوص محصولات صنایع غذایی را به 3 بخش اصلی تقسیم کرد:
الف- انتشار اخبار کذب و شایعه با هدف تخریب و تضعیف جایگاه اجتماعی - اقتصادی نام‌های تجاری موفق
ب- انتشار اخبار کذب و شایعه با هدف دستیابی به برخی منافع اقتصادی یا سیاسی
پ- انتشار اخبار کذب و شایعه منتج از انعکاس نیازهای روانی و یا بیماری‌ها و مشکلات روحی برخی افراد در جامعه
از آنجا که شایعه تلاشی است فردی یا جمعی برای تفسیر موقعیتی مبهم و جذاب و در مفهوم ذاتی خود خبر یا اطلاعی است غیر موثق، لذا اعتبار خود را از تواتر و شیوع به دست خواهد آورد و بدیهی است که وجود شبکه‌های اجتماعی یکی از مهمترین ابزارها در تکمیل چرخه تولید و گسترش شایعات در جهان امروزی محسوب می‌شوند.
اگرچه شایعه به صورتی کم و بیش در اکثر جوامع بشری به چشم می‌خورد ولی در جوامعی که در آنها فقر اطلاع رسانی سریع، دقیق و هدفمند حاکم است متداول‌تر و اثرگذارتر است و بدیهی است که در چنین جوامعی شاهد رشد فزاینده انتشار شایعات خواهیم بود.
در این میان از آنجا که محصولات صنایع غذایی به شکلی تنگاتنگ با سلامت افراد و حتی امنیت اجتماعی دولت‌ها و حکومت‌ها مرتبط است می‌توان از آن به عنوان یکی از جذاب‌ترین سرفصل‌های شایعه پراکنی به ویژه توسط گروه‌های ب و پ در تقسیم‌بندی فوق تلقی کرد، بدیهی است در جامعه‌ای که فقر اطلاعاتی توام با ساده‌لوحی و زودباوری افراد حاکم است شایعاتی از قبیل شایعات مربوط به محصولات غذایی نتایجی نامطلوب، اما گسترده از جمله افزایش اضطراب اجتماعی، ترس و وحشت، خدشه به اعتبار افراد یا سازمان‌ها، خسارات مالی و اقتصادی، بی‌اعتمادی و بدبینی و ... خواهد داشت.
در همین راستا و به دنبال انتشار اطلاعات نادرست و شایعات بی‌اساس درخصوص محصولات غذایی ازجمله محصولات لبنی، گوشت و پروتئین، انواع اسنک و ... صنعت بسته‌بندی آب نیز بی‌بهره نمانده و چند مورد شاهد انتشار شایعاتی بی‌اساس در خصوص آب‌های بسته‌بندی بوده‌ایم که از آن جمله می‌توان از افزایش نگهدارنده با هدف افزایش تاریخ مصرف محصولات، سرطانزایی و ... نام برد که انجمن آب‌های معدنی و آشامیدنی ایران نیز با هدف شفاف‌سازی و رفع نگرانی اقدام به انتشار مقاله‌ای تحت عنوان «آب بسته‌بندی از شایعه تا واقعیت» کرد که به لطف برخی از نشریات و رسانه‌ها در اختیار هموطنان قرار گرفت.
آنچه که در این میان از اهمیت به‌سزایی برخوردار است عملکرد دستگاه‌های مسوول در مواجهه با پدیده شایعات و اخبار کذب رواج یافته در کشور است، به‌گونه‌ای که کمترین انتظار از آن عزیزان در مقابله و مواجهه با پدیده مذکور مواردی چون، شناسایی افراد و منبع شایعه، بی‌اعتبا‌رسازی منبع شایعه و آشکار سازی هویت آن برای مردم، انتشار اطلاعات صحیح و واقعی در خصوص شایعه و رفع ابهام نزد مردم و ... است.
چنانچه بپذیریم میزان و شدت رواج هر شایعه حاصل ضربی است از میزان اهمیت یک موضوع در میزان ابهام همان موضوع در یک جامعه، پس شایسته است تا از طریق افزایش سطح آگاهی مردم و رفع ابهامات آنان در خصوص همان موضوع از طریق مراجع موثق خبری اقدام شود و از این طریق احتمال شیوع یک شایعه و حتی اثرگذاری آن در افراد جامعه به کمترین مقدار خود برسد.
لطفا میزان تولید و صادرات آب‌های معدنی و آشامیدنی در سال 93 را با سال ماقبل مقایسه کنید و بفرمایید سرانه چه تغییری کرده است؟
میزان آب بسته‌بندی تولید شده در سال 1393 نسبت به سال 1392 از تغییر قابل توجهی برخوردار نبوده و در محدوده 1.3 تا 1.5 میلیارد لیتر برآورد می‌شود که این مقدار توسط بیش از حدود 130 -120 واحد تولیدی در سراسر کشور تولید شده است.
بر اساس گزارش گمرک جمهوری اسلامی ایران کل صادرات آب بسته‌بندی در سال 92 حدود 7 میلیون دلار بوده است که این رقم بر اساس آمار ده ماهه در سال 93 به حدود 10 میلیون دلار افزایش خواهد یافت.
همچنین سرانه مصرف آب بسته‌بندی در کشور حدود 20 -15 لیتر است که در مقایسه با کشورهای همسایه و حوزه خلیج فارس که همگی بیش از 100 لیتر است نشانگر روند کند گسترش فرهنگ مصرف آب‌های بسته‌بندی طی سال‌های اخیر و از طرفی نیز امید بخش افزایش سرانه مصرف طی سال‌های پیش رو خواهد بود.
مشکل تولیدکنندگان آب‌های معدنی با شرکت‌های پتروشیمی به چه سرانجامی رسیده است؟
خوشبختانه شرکت بازرگانی پتروشیمی طی ماه‌های اخیر با اتخاذ تصمیمات حمایتی و رویکردهای تعاملی مساعدت بسیاری در جهت تامین مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان انجام داده است که از آن جمله می‌توان از برگزاری جلسه بحث و تبادل نظر توسط مدیر عامل و مدیر بازرگانی داخلی آن شرکت با اعضای معتبر انجمن آب‌های معدنی و آشامیدنی نام برد و با توجه به چنین رویکردی به شدت به کاهش و یا حذف مشکلات درتامین مواد اولیه که در چند ساله اخیر یکی از موانع فعالیت واحدهای تولیدی بوده است امیدواریم و در این میان تلاش اخیر شرکت بازرگانی پتروشیمی قابل تقدیر است.
لطفا مختصری پیرامون معضلات حمل و نقل و توزیع آب‌های معدنی توضیح دهید.
بدون شک ویژگی‌های منحصر به فرد محصولات صنعت بسته‌بندی آب ازجمله سنگینی و حجیم بودن هر واحد محصول (شرینک) از مولفه‌های اثرگذار بر هزینه حمل آنها در 2 بخش انتقال از کارخانجات تا بازارهای هدف و توزیع مویرگی در بازارهای محلی است و این درحالیست که هر ساله با افزایش قیمت حامل‌های انرژی با افزایش کرایه حمل مواجه بوده‌ایم و لذا مولفه کرایه حمل همواره یکی از مولفه‌های اثرگذار بر قیمت تمام شده محصولات در این صنعت بوده و خواهد بود.
با توجه به نیازهای جامعه شهری کشور و بحران آب چه دورنمایی از تولید آب‌های معدنی دارید؟
افت تدریجی کیفیت آب موجود در شبکه شهری به دلایل مختلف از جمله فرسودگی سیستم توزیع به‌دلیل قدمت بالای 40 ساله آن در کلانشهرها و نشت قابل توجه و در نتیجه ریسک ورود آلودگی به جریان آب و همچنین افزایش تدریجی برخی پارامترهای نامطلوب همچون نیترات و فلزات سنگین به سبب برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی و در نتیجه افزایش غلظت پارامترهای مذکور در آنها از یکسو و تغییر در نحوه و شیوه زندگی افراد (Life Style) و صرف اوقات بیشتر در بیرون از منازل و نیاز به همراه داشتن آب و همچنین افزایش سطح آگاهی اقشار مختلف جامعه از اهمیت مصرف آب از سوی دیگر، موجب افزایش مصرف آب‌های بسته‌بندی و ارتقای فرهنگ مصرف این محصولات طی سال‌های اخیر در کشور است و با توجه به وجود مشکلات مضاعف در حوزه منابع آب در سال‌های اخیر و همچنین کاهش شدید نزولات جوی و پایداری پدیده خشکسالی در کشور پیش‌بینی می‌شود صنعت بسته‌بندی آب طی سال‌های پیش رو نقش مهم و موثری در رفع نیاز آب شرب در برخی مناطق کشور ایفا کند و به همین دلیل در آینده‌ای نه چندان دور شاهد افزایش سرانه مصرف این محصولات خواهیم بود.
برای کاهش قیمت تمام شده آب‌های معدنی چه پیشنهادهایی دارید؟
بدون شک مهمترین مولفه‌های اثرگذار بر قیمت تمام شده محصولات عبارتند از قیمت مواد اولیه، هزینه حمل، قیمت حامل‌های انرژی، هزینه سربار و عمومی تولید که ثبات و حتی کاهش در هریک از آنها نقش موثری در کاهش و یا ثبات قیمت‌ها خواهد داشت و در این میان نقش دولت و تصمیمات آن در مولفه‌های مذکور نقشی است مهم و انکار ناپذیر.
منظور کردن سهم صنعت از هدفمندی یارانه‌ها، رفع مشکلات سیستم بانکی و تسهیل در تامین نقدینگی واحدهای تولیدی، تخصیص یارانه حمل و نقل در فرآیندهای صادراتی، تامین کافی مواد اولیه، تلاش در جهت رفع تحریم‌ها و ... همگی از پیشنهادات مرتبط با کاهش قیمت تمام شده است.
منبع: اقتصاد سبز
نظر شما