کشاورزی> بخش کشاورزی یکی از بخش هایی است که در دولت یازدهم توانست رشد قابل ملاحظه داشته باشد.

تفاوت میان دولت دهم و یازدهم در بخش کشاورزی بسیار است. متاسفانه  دولت نهم و دهم تمام دستاوردهای دولت هشتم را در بخش کشاورزی از بین برد. در حالی که دولت هشتم توانسته بود تا در بخش گندم به خود کفایی برسد و نیاز کشور را به واردات این کالای اساسی از میان ببرد و در مقاطعی حتی توانست تا این محصول را صادرات کنیم. اما همان طور که اشاره شد دولت نهم و دهم تمام دستاوردها در بخش کشاورزی را از بین برد و سبب شد تا واردات کالاهای اساسی این بخش بیش از گذشته افزایش یابد.بنابراین دولت یازدهم میراثی نامیمونی را در این بخش به ارث برد.

با توجه به آمارهای منتشر شده در ارتباط با واردات کالاهای اساسی نشان می دهد که دولت یازدهم توانسه تا حدود زیادی عملکرد منفی دولت های نهم و دهم را بهبود ببخشد.

واردات بیش از 2.5 میلیارد دلار گندم دولت های نهم و دهم

همان طور که اشاره شد دولت هشتم توانست تا گندم را در کشور خودکفا کند و در سال 82 جشن خودکفایی گندم برای اولین بار بعد از انقلاب در کشور برگزار شد. همچنین دولت هشتم بعد از خودکفایی گندم توانست تا برنامه 10 ساله ای را آماده کند. طی این برنامه قرار بود تا کشور در این بخش به طور کامل به خودکفایی گندم دست یابد. متاسفانه بعد از روی کار آمدن دولت نهم به این مسائل و طرح ها توجهی نشد وهمین مسئله سبب شد تا به جای اینکه در گندم به خودکفایی برسیم تبدیل به وارد کننده عمده این کالای استراتژیک بشویم. این رویه در دولت دهم هم پیگیری شد. واردات گندم در سال 1391 که سال پایانی دولت دهم بود، به لحاظ وزنی 6 میلیون و 700 هزار تن بوده است، ارزش این میزان گندم  2 میلیارد و 580 میلیون دلار بوده است.

  هنگامی که روحانی توانست تا سکان هدایت کشور را در سال 92 به عنوان هفتمین رییس جمهور کشور به دست بگیرد و مامور تشکیل یازدهمین کابینه دولت در بعد از انقلاب شد، محمد حجتی را که در دولت هشتم وزیر جهاد کشاورزی بود و توانسته بود تا جشن خودکفایی گندم را برگزار کند، بار دیگر به این عنوان وزیر جهادکشاورزی به مجلس معرفی کرد.

جحتی توانست تا بار دیگر جشن خودکفایی گندم را این بار دولت یازدهم و در سال 94 تکرار کند. نگاهی به آمار واردات گندم در سال گذشته گویای توفیق دولت یازدهم در بخش گندم است.  در سال 1395 واردات گندم به  یک میلیون و 442 هزار تن گندم کاهش یافت. برای واردات این میزان گندم 367 میلیون دلار هزینه شده است.

دولت یازدهم توانسته تا در این بخش هر سال رکورد خود را بهبود ببخشد. همان طور که اشاره شد در سال 91 دولت دهم، دو میلیارد و 580 میلیون دلار گندم وارد کشور کرد. در سال 93 که سال اولی است که دولت به طور کامل مستقر شده بوده است. 2 میلیارد و 420 میلیون دلار گندم به کشورمان وارد شده است. این رقم در سال 94 به 862 میلیون دلار رسیده است این بدان معنا است که دولت یازدهم توانسته میزان واردات گندم را در سال 94 به نسبت سال 93، نزدیک به 70 درصد کاهش دهد. دولت یازدهم همین روند را در سال 95 هم ادامه داد. و همان طور که ذکر شد در این سال تنها 367 میلیون دلار بابت واردات گندم هزینه کند. 

کاهش 24 هزار تنی واردات گوشت قرمز در دولت یازدهم

گوشت قرمز از جمله محصولات اساسی است که به کشور وارد می شود. این محصول در دورانی که درآمدهای نفتی در دولت نهم و دهم افزایش یافت و همین مسئله سبب شد تا دولت نهم و دهم به جای ایجاد زیر ساخت های لازم در بخش تولید گوشت قرمز اقدام به واردات این محصول بکند. بر اساس آمارهای منتشر شده در سال 91، به عنوان سال پایانی دولت دهم، یکصد و17 هزار تن گوشت قرمز وارد شده است. ارزش این محموله وارداتی 644 میلیون و 696 هزار دلار بوده است. دولت یازدهم توانست با توجه به تغییر رویه ای که نسبت به دولت گذشته دارد. بیش از گذشته به تولید داخل توجه کند و به صورت عملی نه شعاری از واردات داخلی حمایت کند. از این رو با حمایت های به عمل آمده از سوی بخش جهادکشاورزی در زمینه تولید گوشت قرمز، در سال 95 واردات این محصول به لحاظ وزنی، 24 هزار تن کاهش یافته است. این کاهش وزنی سبب شده تا   

گوشت قرمز وارداتی در سال 91  به ارزش 644 میلیون و 696 هزار دلار بوده که در سال 1395 به 93 هزار تن به ارزش 384 میلیون دلار رسیده است. این مسئله نشانگر این است که بیش از 260 میلیون دلار صرفه جویی ارزی در این بخش حاصل شده است.

خودکفایی در شکر سبب صرفه جویی چند میلیون دلاری می شود

شکر به عنوان کالای اساسی همواره با واردات در دولت های مختلف مواجه بوده است. این مسئله در دولت های نهم و دهم شتاب بیشتری گرفت.  در سال 91، به عنوان سال پایانی دولت دهم، واردات شکر به لحاظ وزنی معادل یک میلیون و 681 هزار تن بوده است. برای واردات این میزان شکر دولت دهم یک میلیارد دلار هزینه کرده است. دولت یازدهم، در تولید شکر توانسته است تا این میزان واردات را کاهش دهد. در سال 95 دول یازدهم، تنها  666 هزارتن شکر وارد کرده است و برای واردات این میزان معدل 319 میلیون دلار  پرداخت کرده است. دولت یازدهم برای اینکه بتواند تا نمودار واردات شکر را نزولی کند اقدامات مختلفی را در دستور کار قرار داد. دولت یازدهم توانسته است با حمایت‌های خود و اقدامات فنی صورت گرفته در ۳ سال گذشته نظیر توسعه کشت پاییزه، کشت نشایی، به کارگیری نهاده‌های با کیفیت و توسعه مکانیزاسیون ضمن بهره گیری از آب سبز (باران) علیرغم کاهش سطح زیرکشت، تولید چغندرقند در کشور به ۶ میلیون تن افزایش یافته است. این اقدامات سبب شد تا در بخش تولید شکر به رکورد یک میلیون و ۶۵۰ هزارتن شکر دست یابد و این میزان تولید خوداتکایی ۷۴ درصدی در تولید شکر را حاصل کرده است.

البته همان طور که وزیر جهادکشاورزی اعلام کرده است، توسعه کشت چغندرقند در خوزستان به راه اندازی هفت تا هشت کارخانه قند نیاز دارد این در حالی است که هم اکنون یک کارخانه قند هم در این استان وجود ندارد.

حجتی با اشاره به این که برای راه اندازی کارخانه‌های قند در خوزستان با وزارت صنعت، معدن و تجارت رایزنی شده است، اظهار داشت: درآمد کشت چغندرقند از متوسط سایر کشت‌های دیگر بالاتر است و با توسعه کشت چغندرقند پاییزه ضمن افزایش تولید محصول و خودکفایی کشور در تولید شکر از خروج چند صد میلیون دلار ارز برای واردات جلوگیری می‌شود.

کاهش واردات 625 هزار تنی روغن نباتی در دولت یازدهم

 واردات روغن نباتی با کاهش چشمگیری در دولت یازدهم روبرو بوده است. در دولت دهم در واردات روغن  نباتی مانند سایر اقلام وارداتی با رشد همراه بوده است در حالیکه دولت یازدهم توانسته تا در این بخش جلوی واردات را بگیرد. واردات روغن نباتی در سال 91 معادل یک میلیون و 625 هزارتن به لحاظ وزنی بوده است. در حالی که دولت دهم در سال پایانی خود 2 میلیارد دلار به واردات روغن نباتی اختصاص داده است. دولت یازدهم توانسته است تا این رقم را به 876 میلیون دلار کاهش دهد. دولت یازدهم  در سال گذشته یک میلیون تن روغن نباتی وارد کشور کرده است. این بدان معنا است که به لحاظ وزنی هم با 625 هزار تن با کاهش روبرو بده است.

 برنج های هندی سوغات دولت دهم

یکی از پدیده های نامبارک در دولت های نهم و دهم واردات انواع برنج های هندی به بازار ایران بود. متاسفانه این برنج ها سراسر بازار ایران را در کنترل خود در آوردند و سبب شدند تا عرصه بیش از گذشته برای برنج های تولید شده در داخل تنگ شود. متاسفانه در دولت نهم و دهم، به حمایت از کالاهای تولید شده در داخل چندان توجه نشد و همین مسئله سبب شد تا تولید داخل در بخش های مختلف بیشا ز گذشته آسیب ببیند. در سال پایانی دولت دهم 1 میلیون و 290 هزار تن برنج وارد کشور شد. بخش عمده این واردات به برنج های هندی اختصاص داشت. برای واردات این میزان برنج 1 میلیارد و 309 میلیون دلار هزینه شده است. با روی کار آمدن دولت یازدهم، یکی از سیاست های وزارت جهاد کشاورزی حمایت از تولید برنج در داخل کشور بود تا علاوه بر کاهش واردات این محصول استراتژیک، اشتغال در این بخش به سبب کاهش تولید روند کاهشی به خود نگیرد. سیاست های وزارت جهادکشاورزی سبب شد تا در سال گذشته، 829 هزار تن بذنج به ارزش 682 میلیون دلار وارد کشور شود. مقایسه آماری بین واردات برنج در سال پایانی دولت دهم و سال پایانی دولت یازدهم بیانگر این موضوع است که به لحاظ وزنی 462 هزار تن با کاهش روبرو شده است.

بی شک کارنامه دولت یازدهم در بخش کشاورزی نوید این موضوع را می دهد که در صورت پیروزی روحانی در انتخابات پیش رو در پایان کار دولت دوازدهم این امکان وجود دارد تا در برخی از محصولات اساسی کشاورزی از واردات بی نیاز گردیم. 

این گزارش حاکی است میزان واردات برنج طی سال 92 به میزان 2 میلیارد و 308 میلیون دلار بوده که با سیر نزولی، این میزان به یک میلیارد و 431 میلیون دلار در سال 93 و 680 میلیون دلار در سال 94 و هفت ماهه سال‌جاری به 508 میلیون دلار می‌رسد.

منبع:عصراقتصاد