مواد غذایی> اقتصاد غذا –مانی جمشیدی: در حالی که مدیران وزارت جهاد کشاورزی مدعی تولید کافی گوشت مرغ در زمستان 1399 بودند اما آمارهای مرکز آمار ایران از کاهش تولید گوشت مرغ در کشور حکایت دارد.

به گزارش پایگاه خبری اقتصادغذا «فودپرس»، بسیاری از فعالان اقتصادی به ویژه در بخش کشاورزی و صنایع غذایی یکی از مشکلات موجود در زمینه تنظیم بازار را نبود آمار واقعی در بخش تولید و مصرف عنوان می کنند به طوری که این امر به چالشی جدی برای برنامه ریزی و تامین نیاز کشور به خصوص در شرایط خاص و زمان های افزایش مصرف فصلی و مناسبتی بدل می شود.

یکی ازهمین چالش ها میزان تولید گوشت مرغ در کشور است. به طوری که وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت هر کدام آمارهای متفاوتی را در این زمینه اعلام می کنند و ماحصل این اختلاف تاریخی، گرانی، کمبود و نابسامانی در زنجیره تولید مرغ و عرضه در بازار است.

از همین رو به نظر می ر سد بررسی آمارهای ارائه شده توسط مسئولان در زمستان 1399 و در ایام پایانی سال و مقایسه آن با واقعیت های ارائه شده توسط مرکز آمار بیانگر انحرافی معنی دار در بخش تولید و تنظیم بازار این کالای مهم در سبد خانوارهای ایرانی هاست.

معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در اسفند ماه 1399 با اشاره به این که در بهمن ماه حدود ۱۳۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام شده است، تصریح کرد: با توجه به میانگین سن پرورش که ۴۵ روز است، جوجه‌ریزی بهمن ماه به مرور وارد بازار می‌شود که این روند تا ۱۵ فروردین ادامه خواهد داشت.

مرتضی رضایی افزود: با توجه به این جوجه‌ریزی انجام شده حدود ۲۵۰ هزار تن گوشت مرغ تولید و تحویل بازار خواهد شد، گفت: با توجه به پارامترهای سن پرورش، استان، میزان مراقبت و نوع مزرعه، حدود ۲.۶ تا ۲.۸ کیلوگرم وزن مرغ زنده خواهد بود و میانگین ۵ تا ۷ درصد هم تلفات در نظر گرفته شده است و در نهایت ۷۵ درصد لاشه از این جوجه‌ریزی به دست خواهد آمد.

همچنین محمد مهدی برومندی سخنگوی وزارت جهاد کشاورزی در برنامه گفتگوی ویژه شبکه دو سیما در اواسط اسفند ماه در اظهاراتی بیان داشت: بر اساس مصوبه تنظیم بازار باید در بهمن ۱۳۰ میلیون قطعه جوجه ریزی انجام می‌دادیم که این کار بر اساس پایش میدانی و آمارها صد در صد انجام شده است و نهاده‌ها را برای مرغداران تأمین کرده ایم و نهاده‌ها را با قیمت ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به دست مرغداران رسانده ایم ضمن اینکه تا مرحله کشتارگاه تولید مرغ برعهده وزارت جهاد کشاورزی است و ما تولید را انجام داده ایم.

از طرفی دیگر پرمه، قائم مقام معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی در 24 فروردین ماه 1400 اعلام کرد: به رغم چالش ها و تنگناهای تولید، نزدیک به ۱۴۶ میلیون قطعه مرغ از اسفندماه ۹۹ تا دهم فروردین ماه امسال در کشور تولید شده است.

وی  افزود: بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، سرانه مصرف روزانه گوشت مرغ در کشور حدود ۶۵۰۰  تن است و این در حالی است که در اسفند ۹۹ روزانه ۷ هزارتن  و در ۱۰ روز نخست فروردین روزانه ۷۴۰۰ تن گوشت مرغ در کشور تولید شده است.

برومند چهارآئین عضو هیات مدیره کانون سراسری مرغداران گوشتی ایران  نیز از تولید ۲۸۰ هزار تن گوشت مرغ طی اسفندماه سال جاری در کشور خبر داده بود.

وی در گفت و گو با رادیو اقتصاد در تاریخ 26 بهمن ماه 1399 افزود: برای تولید این میزان گوشت مرغ ۱۴۰ میلیون قطعه جوجه ریزی در واحدهای مرغداری انجام شده است.

چهار آئین هچنین اظهارداشت: نیاز کشور به گوشت مرغ ۲۱۰ هزار تن است و ۷۰ هزار تن در اسفند ماه سال جاری مازاد تولید خواهیم داشت.

محمد علی کمالی سروستانی مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی نیز در چهارم اسفند ماه  99 با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه مرغ شب عید نداریم، بیان کرده بود که  بنابر آمار حدود ۱۳۰ میلیون قطعه جوجه ریزی در واحدهای مرغداری صورت گرفته که از این میزان حدود ۲۲۰ هزار تن گوشت مرغ تولید می شود و این میزان با مصرف کاملا همخوانی دارد.

ادعاهایی که خیلی زود و با فرا رسیدن روزهای پایانی سال نشان داد رنگ و بوی واقعی ندارد و کمبود و گرانی در بازار مرغ شب عید ملموس و واقعی بود.

اما در همان زمان نیز ادعاهای مرغداران و مدیران وزارت جهاد کشاورزی منتقدان جدی داشت به طوری که جعفر قادری نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی 22 اسفند ماه در گفت و گو با خبرگزاری فارس گفت: آمار وزارت جهاد درباره تولید مرغ در کشور واقعی نیست و با شرایط موجود در بازار تطابق ندارد.

وی با بیان اینکه مصرف مردم تغییری نکرده که بخواهد مرغ تولیدشده جوابگوی نیاز مردم نباشد گفت: متأسفانه افزایش قیمت تولید مرغ در بازار مصنوعی است و به هیچ وجه این افزایش قیمت منطقی نیست.

مرکز آمار ایران به عنوان منبع اصلی ارائه آمار در کشور چندی پیش در گزارشی از واقعیت های تولید مرغ در کشور پرده برداشت. گزارشی که به نظر می رسد در حالی که آمارسازی های گسترده در وزارت جهاد کشاورزی و برخی تشکل های مرغداران باعث ایجاد نوسان و آشفتگی در بازار مرغ می شد بتواند به تنظیم بازار مرغ در کشور کمک شایانی کند. 

به گزارش پایگاه خبری اقتصاد غذا «فودپرس»، آمارگیری کشتار طیور کشتارگاه‌های رسمی کشور برای نخستین‌بار در زمستان ۱۳۹۹ توسط مرکز آمار  ایران اجرا شد که نتایج حاصل از آن نشان می دهد تولید مرغ به رغم ادعاهای  مدیران ذی ربط در زمستان 99 به 200 هزار تن نرسیده است.

بنا بر این گزارش تولید گوشت مرغ در  ماه های دی، بهمن و اسفند 1399 به ترتیب 147323تن، 142498 تن و 171810 تن بوده است. آمارهایی که حاکی از اختلافی معنی دار آمارها و ادعاهای ارائه شده و واقعیت های موجود در کشور دارد.

متن کامل گزارش مرکز آمار ایران در ادامه به صورت کامل ارائه می شود.

زمستان ۱۳۹۹

مقدمه

گوشت سفید به‌عنوان یکی از منابع تأمین پروتئین مورد نیاز بدن، جایگاه مهمی در سبد مصرفی خانوارها دارد. با توجه به سهم زیاد گوشت انواع طیور از کل تولید و مصرف گوشت سفید در کشور، اطلاع از مقدار تولید و عرضه آن در فواصل کوتاه زمانی (ماهانه یا فصلی) برای برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها ضرورت دارد. با توجه به اهمیت موضوع، مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۹ مطالعات اولیه به منظور امکان‌سنجی اجرای طرح آمارگیری کشتار طیور کشتارگاه‌های رسمی کشور را در دستور کار قرار داد.

آمارگیری کشتار طیور کشتارگاه‌های رسمی کشور برای نخستین‌بار در زمستان ۱۳۹۹ اجرا شد، که نتایج حاصل در قالب این گزارش ارائه می‌شود. از این آمارها علاوه بر کمک به برنامه‌ریزی‌های تخصصی بخش طیور، می‌توان برای محاسبه مصرف سرانه گوشت انواع طیور و نیز برنامه‌ریزی برای تأمین نیازهای واحدهای پرورش و فرآورده‌های طیور و صنایع تبدیلی آنها، توسعه این واحدها، و واردات گوشت مرغ بهره برد.

امید است که اطلاعات حاضر، مورد استفاده تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان و پژوهشگران قرار گیرد و مرکز آمار ایران با بهره‌گیری از نظریات آنان در تهیه و ارائه آمارهای دقیق و بهنگام مورد نیاز، گام‌های مؤثرتری بردارد.

آ) این آمارها شامل اطلاعات مربوط به کشتار طیور خارج از پوشش شبکه دامپزشکی نمی‌شود.

ب) آمارهای ارائه‌شده فاقد اطلاعات مربوط به ذبح غیرمجاز در شهرها است.

پ) کشتارگاه‌های مجاز بخش خصوصی نیز در این آمارگیری منظور شده‌اند.

- مقدار تولید گوشت انواع طیور در کشتارگاه‌های کشور در فصل زمستان، براساس وزن لاشه‌های قابل مصرف کشتار شده 472.7هزار تن بوده است.

- تعداد انواع طیور زنده وارد شده به کشتارگاه‌های کشور، 248 میلیون قطعه به وزن 611.7 هزار تن بوده، که تعداد 246.5 میلیون قطعه از آن به خط کشتار رسیده و از این تعداد نیز 245 میلیون قطعه لاشه قابل مصرف به بازار عرضه شده است.

- تعداد لاشه‌های قابل مصرف ماکیان (مرغ و خروس) کشتار شده در فصل زمستان، 239 میلیون قطعه به وزن 461.6 هزار تن بوده است. استان گلستان با 25 میلیون قطعه به وزن 49.9 هزار تن بیشترین تعداد و وزن را در این فصل به خود اختصاص داده است.

- تعداد لاشه‌های قابل مصرف بوقلمون کشتار شده در فصل زمستان، 7۱0 هزار قطعه به وزن 6.5 هزار تن بوده است. استان اصفهان با 263 هزار قطعه به وزن 2.2 هزار تن بیشترین تعداد و وزن را در این فصل به خود اختصاص داده است.

- تعداد لاشه‌های قابل مصرف بلدرچین کشتار شده در فصل زمستان، 2.5 میلیون قطعه به وزن 661.4 تن بوده است. استان یزد با 1.2 میلیون قطعه بیشترین تعداد، و استان کرمان با 255.1 تن بیشترین وزن را در این فصل به خود اختصاص داده‌اند.

- تعداد لاشه‌های قابل مصرف سایر انواع طیور کشتار شده در فصل زمستان، 2.5 میلیون قطعه به وزن 4.0 هزار تن بوده است. استان قم با 650 هزار قطعه بیشترین تعداد، و استان مرکزی با 1.1 هزار تن بیشترین وزن را در این فصل به خود اختصاص داده‌اند.

- در حدود 97.6 درصد از عرضه گوشت طیور در کشتارگاه‌های رسمی کشور، مربوط به ماکیان (مرغ و خروس) بوده است و سهم سایر انواع طیور فقط به 2.4 درصد می‌رسد.

- در فصل زمستان، متوسط وزن لاشه‌های قابل مصرف ماکیان (مرغ و خروس) 1.9 کیلوگرم، بوقلمون 9.1 کیلوگرم، بلدرچین 0.3 کیلوگرم، و سایر انواع طیور 1.6 کیلوگرم بوده است.