آرمان خالقی - عضو هیات‌ مدیره و قائم‌مقام دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران

با آنکه عوامل متعددی در ایران در خلال دهه‌های گذشته تولید را تحت تاثیر منفی خود قرار داده و می‌دهند، با این حال تولیدکننده ایرانی توانسته از دل محدودیت‌های موجود فعالیت خود را توسعه داده و حتی در رقابت با تولیدکنندگان خارجی، بعضا موفق عمل کند و این به آن معناست که توان بالقوه تولیدگران ایرانی در شرایطی که چالش‌های موجود برداشته شده و حمایت‌های لازم از آنها صورت بگیرد بسیار بالاست. در سال‌های گذشته تحریم مشکلات زیادی را برای بخش تولید ایجاد کرده است. بروز چالش‌های ارزی و افزایش قیمت‌های واردات مواد در کنار مشکلات نقل و انتقال ارز و کالا و ماشین‌آلات ضربه‌های سنگینی را بر تولید وارد کرده است. تولیدکننده ایرانی ناچار به تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات به هر شکل ممکن و با تحمل هزینه‌های اضافی است و این در شرایطی است که در داخل نیز قوانین و سخت‌گیری‌هایی مشاهده می‌شود که البته در مورد همه صنایع و تولیدات یکسان است. افزایش حدودا ۴۵درصدی حقوق و مزایای نیروی انسانی در کنار رشد شدید قیمت مواد اولیه بسته‌بندی، هزینه‌های حمل و نقل و عوارض و هزینه‌های جانبی باعث شده قیمت تمام‌شده محصولات ایرانی به شدت افزایش یابد و این در حالی است که به این نسبت توان خرید جامعه رشد نکرده و این موضوع تهدیدی جدی برای بسیاری از محصولات در حوزه صنایع غذایی است.

این در حالی است که موضوعاتی مانند مسائل مالی و نقدینگی، هزینه‌های فروش و نحوه برخورد با مشکلاتی که در حوزه سودآوری فعالان حوزه غذایی وجود دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال در حال حاضر شرکت‌های پخش و‌ هایپرمارکت‌ها بخش قابل توجهی از بهای محصول را به عنوان تخفیف در نظر می‌گیرند و این در حالی است که هزینه‌های ارسال نیز بر عهده تولیدکننده است که این مسائل باعث فشار روی تولید خواهد بود.

فروشگاه‌های زنجیره‌ای با استفاده از روش‌هایی که در قرارداد با تولیدکنندگان در پیش می‌گیرند سودی را کسب می‌کنند که گاهی چند برابر سود تولیدکننده‌ها است. این در حالی است که این شرکت‌ها ورودی‌های بالایی را نیز از تولیدکننده دریافت می‌کنند که برای برخی واحدهای کوچک سنگین بوده و در کنار سایر هزینه‌هایی که به تولیدکننده تحمیل می‌کنند، فشارهای هزینه‌ای زیادی را با خود به همراه دارد. در حال حاضر هزینه‌های اضافی در نقل و انتقال پول یا حمل و نقل و تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات مورد‌نیاز تخصصی که در ایران وجود ندارد، به تولیدکننده تحمیل می‌شود و از آن بدتر مشکلات موجود در خرید دستگاه‌های حرفه‌ای‌تر از شرکت‌های اروپایی است که به دلیل تحریم‌ها چند برابر شده و در صورتی که بیش از ۵درصد دستگاه‌ها و قطعات یک ماشین آمریکایی باشند، فروشنده آن را در اختیار تولیدکننده ایرانی قرار نمی‌دهد و همه این موضوعات از چالش‌ها و موانعی هستند که باید از آنها عبور کنیم.

منبع:روزنامه دنیای اقتصاد