خودکفای، آرزوی هر کشوری است. وزارت جهاد کشاورزی هم به تازگی اعلام کرده است که کشور توانایی خودکفایی در گندم، جو و حبوبات را دارد. اما در مقابل، در مورد محصولاتی مثل برنج، ذرت و شکر، با وضعیت خشکسالی، سطح زیرکشت و ... خودکفا نخواهیم شد. در این باره با بهرام بیرانوند، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفتگو کردیم. او علاوه براین مسایل می گوید: «مصرف بیش از حد مصرف برنج در سلامت و تعداد دیابتی های کشور، اثر می گذارد. به عبارتی به مریض شدن و اضافه وزن ایرانی ها کمک می کند.
پس مشخص است، ما بعضا غذا نمی خوریم، بلکه بخشی وابستگی مصرف می کنیم و بخشی هم بیماری و بخشی هم اضافه وزن.»
*خودکفایی محصولات کشاورزی در کشور را چطور ارزیابی می کنید؟ وزارت جهاد کشاورزی می گوید، امکان خودکفایی در برنج، ذرت و شکر وجود ندارد.
شاید برخی از این حرف ها صحیح باشد، اما به هرحال ما انسان های توانمند و هوشمندی را در اختیار داریم. مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی چندین هزار هیات علمی و مرکز آموزش و تحقیقات دارد. به نظرم اگر این افراد در بالا بردن عملکرد متمرکز شوند، می توانند نقیض این حرف را ثابت کنند. چرا که اگر با همین چندصد هزار هکتار زیر کشت برنج و بالا بردن عملکرد در واحد سطح می توان رقم تولید را بالا برد. از طرفی هم مقدار نیاز به برنج در داخل کشور، مقدار بالایی نیست. اما چون واردات یک امر سودآور است و عناصر واردکننده هم همیشه عناصر پرقدرت و دارای انحصار هستند، واردات بیشتر انجام می شود.
*پس به نظر شما با وجود خشکسالی، امکان خودکفایی در برنج وجود دارد؟
بله. البته یکسری از مشکلات به عادت غذایی برمی گردد. ایرانی ها عادت غذایی بدی پیدا کرده اند. تقریبا برنج در بعضی شهرها از دو وعده به سه وعده رسیده و بعضی ها حتی صبحانه هم برنج مصرف می کنند. خب این اصلا خوب نیست. الگوی مصرف باید با توان داخل تنظیم شود. نه اینکه دلارهای نفتی را صرف واردات محصولی بکنیم که یقینا کمر تولید را خواهد شکست. در این باره باید تحقیق کرد که اروپا که بیشترین مقدار آب در سطح زمین و بارش را در آسمان دارد، جایگاه برنج در سبد غذایی اش کجاست.
*الگوهای غذایی ایران و اروپا کاملا متفاوت است.
بله، چون الگوی غذایی به سمتی رفته که پول غذا را از نفت مصرف کنیم. اگر سرانه هر فردی در کشور، پول دو بشکه نفت باشد، بخشی از آن هزینه شکر، برنج و ... می شود که اصلا موضوع خوبی نیست. همین طور این در شان ما نیست که 14 میلیارد دلار واردات محصولات کشاورزی باشد. الگوی مصرف ما آنقدر بد تغییر کرده که کشور را وابسته تر کرده است. الگوی غذایی باید طوری تنظیم شود که به خارج وابسته نباشیم. شاید در دوره ای همین هند و پاکستان هم وارد بحث تحریم ها شدند و به ایران برنج نفروختند، آن زمان تکلیف چیست؟
*پس علاوه بر اینکه با کارکارشناسی می توان تولید را افزایش داد، تغییر الگوی غذایی هم می تواند در کاهش واردات تاثیرگذار باشد؟
به طور قطع یقیین همین است. در حال حاضر، چند میلیون دیابتی در کشور وجود دارد که اولین قلم از مواد غذایی که نباید مصرف کنند، برنج است. پس مشخص است، مصرف بیش از حد مصرف برنج در سلامت و تعداد دیابتی های کشور، اثر می گذارد. به عبارتی به مریض شدن و اضافه وزن ایرانی ها کمک می کند. پس مشخص است، ما بعضا غذا نمی خوریم، بلکه بخشی وابستگی مصرف می کنیم و بخشی هم بیماری و بخشی هم اضافه وزن. بنابراین باید برنامه چندوجهی در این باره داشت. خورد و خوراک مردم، نباید رها شود.
*در مورد خودکفایی گندم، جو و حبوبات چه نظری دارید؟
این موارد به نظرات دولت برمی گردد. ما معتقدیم، دولت باید این محصول داخلی را با قیمت مناسب خریداری کند تا هم هزینه تولید جبران و هم بخشی از زندگی کشاورز تامین شود. تعداد زیادی از کشاورزان ما تنها گندم کارند و سطح زیر کشت گندم دارند. اما دولت قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی 93 و 94 را 1155 تومان اعلام کرده است. به نظر ما با توجه به نرخ تورم، این قیمت از سال گذشته، کمتر است.
*پس با این قیمت، خودکفایی در گندم، خیلی در دسترس به نظر نمی رسد.
خرید گندم سینوسی است. سالی که نرخ خرید تضمینی گندم پایین است، خرید گندم هم پایین می آید. اما سالی که دولت قیمت را بالا اعلام می کند، تناژ بیشتری خریداری می شود. چون اگر قیمت خرید گندم پایین اعلام شود، گندم به مصارف غیرانسانی می رود و جایگزین جو و اقلام دیگر در مرغداری ها و دامداری ها می شود. ما معتقدیم که اگر دولت نرخ خرید تضمینی گندم را عادلانه اعلام کند، از لحاظ تولید مشکلی پیش نخواهد آمد.
منبع:صدای اقتصاد
پس مشخص است، ما بعضا غذا نمی خوریم، بلکه بخشی وابستگی مصرف می کنیم و بخشی هم بیماری و بخشی هم اضافه وزن.»
*خودکفایی محصولات کشاورزی در کشور را چطور ارزیابی می کنید؟ وزارت جهاد کشاورزی می گوید، امکان خودکفایی در برنج، ذرت و شکر وجود ندارد.
شاید برخی از این حرف ها صحیح باشد، اما به هرحال ما انسان های توانمند و هوشمندی را در اختیار داریم. مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی چندین هزار هیات علمی و مرکز آموزش و تحقیقات دارد. به نظرم اگر این افراد در بالا بردن عملکرد متمرکز شوند، می توانند نقیض این حرف را ثابت کنند. چرا که اگر با همین چندصد هزار هکتار زیر کشت برنج و بالا بردن عملکرد در واحد سطح می توان رقم تولید را بالا برد. از طرفی هم مقدار نیاز به برنج در داخل کشور، مقدار بالایی نیست. اما چون واردات یک امر سودآور است و عناصر واردکننده هم همیشه عناصر پرقدرت و دارای انحصار هستند، واردات بیشتر انجام می شود.
*پس به نظر شما با وجود خشکسالی، امکان خودکفایی در برنج وجود دارد؟
بله. البته یکسری از مشکلات به عادت غذایی برمی گردد. ایرانی ها عادت غذایی بدی پیدا کرده اند. تقریبا برنج در بعضی شهرها از دو وعده به سه وعده رسیده و بعضی ها حتی صبحانه هم برنج مصرف می کنند. خب این اصلا خوب نیست. الگوی مصرف باید با توان داخل تنظیم شود. نه اینکه دلارهای نفتی را صرف واردات محصولی بکنیم که یقینا کمر تولید را خواهد شکست. در این باره باید تحقیق کرد که اروپا که بیشترین مقدار آب در سطح زمین و بارش را در آسمان دارد، جایگاه برنج در سبد غذایی اش کجاست.
*الگوهای غذایی ایران و اروپا کاملا متفاوت است.
بله، چون الگوی غذایی به سمتی رفته که پول غذا را از نفت مصرف کنیم. اگر سرانه هر فردی در کشور، پول دو بشکه نفت باشد، بخشی از آن هزینه شکر، برنج و ... می شود که اصلا موضوع خوبی نیست. همین طور این در شان ما نیست که 14 میلیارد دلار واردات محصولات کشاورزی باشد. الگوی مصرف ما آنقدر بد تغییر کرده که کشور را وابسته تر کرده است. الگوی غذایی باید طوری تنظیم شود که به خارج وابسته نباشیم. شاید در دوره ای همین هند و پاکستان هم وارد بحث تحریم ها شدند و به ایران برنج نفروختند، آن زمان تکلیف چیست؟
*پس علاوه بر اینکه با کارکارشناسی می توان تولید را افزایش داد، تغییر الگوی غذایی هم می تواند در کاهش واردات تاثیرگذار باشد؟
به طور قطع یقیین همین است. در حال حاضر، چند میلیون دیابتی در کشور وجود دارد که اولین قلم از مواد غذایی که نباید مصرف کنند، برنج است. پس مشخص است، مصرف بیش از حد مصرف برنج در سلامت و تعداد دیابتی های کشور، اثر می گذارد. به عبارتی به مریض شدن و اضافه وزن ایرانی ها کمک می کند. پس مشخص است، ما بعضا غذا نمی خوریم، بلکه بخشی وابستگی مصرف می کنیم و بخشی هم بیماری و بخشی هم اضافه وزن. بنابراین باید برنامه چندوجهی در این باره داشت. خورد و خوراک مردم، نباید رها شود.
*در مورد خودکفایی گندم، جو و حبوبات چه نظری دارید؟
این موارد به نظرات دولت برمی گردد. ما معتقدیم، دولت باید این محصول داخلی را با قیمت مناسب خریداری کند تا هم هزینه تولید جبران و هم بخشی از زندگی کشاورز تامین شود. تعداد زیادی از کشاورزان ما تنها گندم کارند و سطح زیر کشت گندم دارند. اما دولت قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی 93 و 94 را 1155 تومان اعلام کرده است. به نظر ما با توجه به نرخ تورم، این قیمت از سال گذشته، کمتر است.
*پس با این قیمت، خودکفایی در گندم، خیلی در دسترس به نظر نمی رسد.
خرید گندم سینوسی است. سالی که نرخ خرید تضمینی گندم پایین است، خرید گندم هم پایین می آید. اما سالی که دولت قیمت را بالا اعلام می کند، تناژ بیشتری خریداری می شود. چون اگر قیمت خرید گندم پایین اعلام شود، گندم به مصارف غیرانسانی می رود و جایگزین جو و اقلام دیگر در مرغداری ها و دامداری ها می شود. ما معتقدیم که اگر دولت نرخ خرید تضمینی گندم را عادلانه اعلام کند، از لحاظ تولید مشکلی پیش نخواهد آمد.
منبع:صدای اقتصاد
نظر شما