کارشناس مبارزه با بیماری های دام اداره کل دامپزشکی استان زنجان گفت: بیماری هیداتید در دام از نظر بهداشت عمومی و خسارت های اقتصادی بسیارحایز اهمیت است.
دکتر احد جوادی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بیماری اکینوکوکوزیس یا بیماری هیداتید یکی از بیماریهای مشترکˈ زئونوزˈ انگلی بین انسان و حیوان و از خانواده سستودها ˈ کرم های نواریˈ بوده و دارای انتشار جهانی است.
وی یادآورشد: این بیماری بیشتر در نیمکرۀ شمالی انتشار بیشتری داشته و از دو بعد بهداشت عمومی و خسارت های اقتصادی دارای اهمیت فراوانی می باشد، به طوری که خسارت ناشی از آن فقط در مورد حذف احشا ء آلوده حیوانات در ایران ˈیکی از کشورهایی که بیماری در آن بومی می باشدˈ بین سال های 85 و 81 حدود 75 میلیارد ریال بر آورد شده که اگر خسارت های غیر مستقیم و هزینه های درمانی موارد انسانی به آن افزوده شود هزینۀ سرسام آوری خواهد بود.
جوادی تصریح کرد: چنانکه از نام بیماری مشخص است، هیداتوس به معنی یک قطره آب بوده و اسمی برگرفته از مرحلۀ کیستی این انگل می باشد که به شکل یک یا چند کیسه حاوی مایعات در اعضای مختلف بخصوص کبد، ریه و همچنین به میزان کمتر در مغز، قلب، کلیه، استخوان و غیره دیده می شود.
کارشناس مبارزه با بیماری های دام اداره کل دامپزشکی استان زنجان با اشاره به روش انتقال بیماری هداتید گفت: این انگل با زندگی در بدن میزبان های نهایی سگ سانان ˈ سگ اهلی، سگ وحشی، گرگ، شغال، روباه و غیرهˈ و به نسبت کمتر گربه سانانˈ از این خانواده می توان به پلنگ، گربه وحشی و اهلی و غیرهˈ اشاره کرد، که با دفع تخم باعث آلودگی محیط شده و انسان و حیوانات دیگر با خوردن مواد غذایی یا آب آلوده به تخم های این انگل مبتلا می شوند.
وی افزود: طبق بررسی های اپیدمیولوژیک انجام شده در کشور بیشترین میزان آلودگی موارد انسانی در استان های شمالی بخصوص استان خراسان و کمترین میزان در استان های مرکزی و جنوب کشور مثل یزد و هرمزگان است.
کارشناس مبارزه با بیماری های دام اداره کل دامپزشکی استان زنجان گفت: در ایران خانم های خانه دار به دلیل ارتباط با سبزیجات و صیفی جات خام بیشترین مورد بیماری را داشته اند.
جوادی دورۀ نهفتۀ این بیماریˈ را از زمان ورود تخم به بدن میزبان واسط تا ظهور نشانه های بالینیˈ بسته به شدت و محل ضایعه در انسان 5 تا 20 سال ذکر و افزود: این بیماری رابطۀ تنگاتنگی با دامپروری دارد، در پاره ای از موارد یک بیماری شغلی نیز محسوب می شود.
وی خاطرنشان کرد: کارگران کشتارگاه ها که از احشاء حذفی جهت تغذیه سگ های خود استفاده می کنند در معرض خطر بیشتری قرار دارند و از طرفی کودکان و افرادی که با سگ ها و حیوانات خانگی و دست آموز بیشتر در ارتباط هستند احتمال بیمار شدن آنها نیز بیشتر است.
جوادی با اشاره به نشانه های بیماری هیداتید در دام اظهارکرد: این انگل در میزبان نهایی در صورت آلودگی شدید باعث لاغری شدید، ناتوانی حیوان و ریزش موهای سطح بدن می شود و این بیماری در دام هاˈمیزبان واسطˈ اغلب بدون علامت بوده و بسته به محل ضایعه در آلودگی شدید حیوان، حالت وازدگی داشته یا مبتلا به بیماری های تنفسی بوده و به درمان های رایج جواب نمی دهد، حیوان روز به روز لاغرتر شده و در صورت کشتار یا بازرسی پس از کشتار در کشتارگاه ها تشخیص قطعی انجام می شود.
وی ادامه داد: نشانه های بیماری در انسان نیز بستگی به شدت آلودگی و محل کیست در بدن میزبان متفاوت است و اگر در مغز مستقر شود نشانه هایی مثل سردرد و صرع کانونی سریع تر بروز کرده و در ریه با سرفه، تنگی نفس، درد قفسۀ سینه، در کبد با درد شکم در زیر آخرین دندۀ سمت راست، به همراه تهوع و استفراغ خود را نشان می دهد.
جوادی بیماری هیداتید را قابل تشخیص ذکر کرد و افزود : درمان در انسان بیشتر از طریق جراحی بوده که بسیار هزینه بر بوده و به سختی به درمان جراحی جواب می دهد و با توجه به ماهیت این بیماری و شرایط اپیدمیولوژیک آن و رابطه تنگاتنگی که این بیماری با دامپروری دارد سازمان دامپزشکی کشور به بررسی های همه جانبه، اجرای راه کارهای اختصاصی و تدوین دستورالعمل های مبارزه ای و نظارتی در خصوص کنترل این بیماری کرده است.
کارشناس مبارزه با بیماری های دام اداره کل دامپزشکی استان زنجان گفت: جهت موفقیت در امر مبارزه با این بیماری دو ارگان یعنی وزارت بهداشت و درمان و نیز سازمان محیط زیست باید همانند بسیاری از بیماری های دامی و مشترک بین انسان و حیوان همکاری ها و اقدامات بهتر و گسترده تری با سازمان دامپزشکی کشور داشته باشند.
جوادی اولین منشا این بیماری را حیات وحش دانست و افزود: حیات وحش، به عنوان مخزن این بیماری عمل می کند و ورود این انگل در قلمرو زندگی بشری با اهلی شدن برخی از سگ سانان شروع شده و سازمان محیط زیست نقش با ارزشی در امر مبارزه با این بیماری می تواند داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: این بیماری رابطۀ تنگاتنگی با دامپروری دارد و بسته به عوامل مختلفی کنترل و یا ریشه کنی این بیماری بسیار مشکل بوده ولی امکان پذیر می باشد.
جوادی افزود: به عنوان نمونه کشور ایسلند با دارا بودن میزان ابتلای موارد انسانی حدود 22 درصد در سال های گذشته، هم اکنون عاری از این بیماری است و سطح آموزش مردم، شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگیˈالگوهای رفتاری و مذهبیˈ، شرایط بهداشت عمومی و بهداشت فردی در مبارزه با این بیماری عوامل تعیین کننده ای است.
جوادی تاکید کرد: مبارزه با این بیماری بسیار مشکل و هزینه بر بوده و نیاز به تخصیص اعتبارات ویژه و همکاری های درون سازمانی و بین سازمانی است واز طرفی با توجه به ارزش ژنتیکی سگ و گربه های ولگرد در عصر کنونی که علم ژنتیک نقش تعیین کننده ای در بسیاری از موارد رفاهی، صنعتی و اقتصادی را دارد، مشکل مبارزه با این بیماری را دو چندان می کند.
وی ادامه داد: نابود سازی این حیوانات یعنی محروم شدن کشور از یک پتانسیل ژنتیکی بسیار با ارزش، و از طرفی دیگر نیز دامپرورری نیازمند به وجود نگهبان بوده و دامداری بدون سگ در شرایط امروزی تقریبا غیر ممکن است.
کارشناس مبارزه با بیماری های دام اداره کل دامپزشکی استان زنجان گفت: سازمان دامپزشکی کشور اقدامات ارزنده ای را در خصوص کنترل این بیماری در جمعیت دامی کشور انجام داده است.
جوادی همکاری با بخش خصوصی جهت تاسیس کشتارگاه های بهداشتی دام، نظارت بر کشتار دام و مراکز عرضه فراورده های خام دامی، اقدامات قرنطینه ای در خصوص نقل و انتقال دام و فراورده های خام دامی، اجرای برنامه های آموزشی برای عموم مردم و برگزاری کلاس های آموزشی در مناطق محروم، کنترل کشتارهای غیر مجاز و سرویس دهی به هنگام کشتارهای پراکندۀ دام در مراسم مذهبی را از اقدامات اداره دامپزشکی برشمرد.
وی تاکید کرد: نباید امعاء و احشاء حیوان کشتار شدهˈ آلوده به بیماری هیداتیدˈ به خصوص کبد و ریه در اختیار سگ ها قرار گیرد.
جوادی ابرازکرد: این اقدامات تاثیر گذار بوده و کنترل کشتار دام و قطع چرخه انگل با مهار مصرف احشا آلوده توسط میزبان های نهایی در امر مهار این بیماری تعیین کننده است.
جوادی تصریح کرد: اما جای عمل راهبردی به جای برخوردهای تکنیکی و تاکتیکی در امر مبارزه با این بیماری خالی است که باید جهت رسیدن به اهداف عالی سازمانی همکاری های گسترده بین سازمانی و حتی ورود خیرین، بخش خصوصی و تعیین قوانین خاص در این عرصه در دستور کار سیاست گذاران کشور قرار گیرد.
وی افزود: آموزش رکن اصلی در آگاهی بخشی و آمادگی اذهان عمومی در پذیرش ماهیت بیماری و ویژگی های اپیدمیولوژیکی هر منطقه برای همکاری در خصوص اجرای برنامه های مبارزه ای با این بیماری است.
جوادی تمرکز سگ ها و گربه های فاقد صاحب و هویت دار کردن آنها، آزمایش و تحت درمان قرار دادن سگ های آلوده، افزایش برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی به اقشار مختلف جامعه در مورد ماهیت بیماری،همکاری دانشگاه ها و مراکز علمی جهت تعیین روشی مناسب برای سالم سازی ضایعات کشتارگاهی برای تغذیه حیوانات اهلی و خانگی مثل سگ را در کنترل وقوع این بیماری در جمعیت دامی و انسانی بسیار تاثیر گذار ذکر کرد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه عواملی هم چون شرایط اقتصادی و اجتماعی، فرهنگی و شرایط بهداشت فردی و عمومی بیشترین تاثیر را در شیوع این بیماری دارد بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی فرهنگ سازی بسیارضروری است
جوادی خاطر نشان کرد: این بیماری در بین مسلمانان به دلیل منع شرعی در خصوص تماس با میزبان های نهایی کمتر شیوع دارد و این موضوع در کشور لبنان با تنوعی از مذاهب مختلف به اثبات رسیده است.
کارشناس مبارزه با بیماری های دام اداره کل دامپزشکی استان زنجان گفت: خانم های خانه دار و ساکنان روستاها بیشتر در معرض آلودگی هستند و آموزش همگانی در خصوص نحوه ضدعفونی و مصرف سبزیجات و صیفی جات خام می تواند در کاهش بروز موارد انسانی تاثیر زیادی داشته باشد.
جوادی افزود: اجرا و به نتیجه رساندن بسیاری از امور بدون در نظر گرفتن نقش مردم امکان پذیر نمی باشد در این مورد نیز جذب مشارکت حداکثری مردم نقش کلیدی را در مبارزه با این بیماری دارد.
کد خبر 27198
نظر شما