چه نوع مواد غذایی و چگونگی خوردن و آشامیدن در ماه مبارک رمضان بسیار مهم است. به غیر از وجه دینی و معنوی، هدف از روزه‌گرفتن استراحت‌دادن به دستگاه گوارش است و این عمل را باید به دقت انجام داد، وگرنه نتیجه برعکس می‌شود و روزه‌داری با مشکلات گوارشی همراه خواهد بود.
در ماه رمضان تنوع غذایی و تعادل در مصرف آن را حفظ کنید و چهار گروه نان و غلات، میوه و سبزیجات، گوشت و حبوبات و لبنیات را حتما در برنامه غذایی جای دهید. چند نکته برای صرف وعده افطاری؛ همان‌گونه که گفته شد از پرخوری و سریع‌خوردن به جد اجتناب کنید، چراکه باعث نفخ و سوءهاضمه معده و همینطور اختلال در صرف وعده سحری روز بعد می‌شود. نوشیدن آب زیاد همراه غذا هم باعث رقیق شدن اسیدمعده و سخت هضم‌شدن غذا می‌شود، سعی کنید از مایعات سرد و گازدار در این ایام دوری کنید. در صورت امکان بعد از شام حتما دو سه واحد میوه یا مغز مصرف کنید. وعده سحری مثل صبحانه از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است. خالی ماندن معده و نداشتن انرژی کافی برای مدت طولانی تمامی روند ترشح اسید و آنزیم گوارشی را دچار اختلال می‌کند و سوزش و زخم معده، افت قند خون، کاهش تمرکز، پایین آمدن توان کاری، بی‌حوصلگی و عصبانیت را به همراه دارد، پس در وعده سحری سعی کنید از غذاهای دیرهضم مثل کربوهیدرات‌های پیچیده و منابع فیبر مانند غلات سبوس‌دار، حبوبات و سبزی استفاده شود. مصرف غذاهای پرگوشت و ادویه‌دار هم در طول روز باعث تشنگی می‌شود، پس در مصرف آن دقت کنید. مصرف قند و شیرینی زیاد در هنگام سحر باعث افزایش ناگهانی هورمون‌های انسولین در خون شده و ضعف بدن را در پی دارد. مصرف بیش از حد زولبیا و بامیه هم باعث کاهش اشتها و اضافه وزن می‌شود. سالمندان کم‌تحرک سعی کنند بیشتر از جوانان میوه و سبزی را در وعده سحری خود لحاظ کنند.
در خرید مواد دقت کنید
همواره نمک را از مراکز فروش معتبر تهیه کنید و آن را در منزل امتحان کنید. با اضافه‌کردن ۵۰گرم نمک به ۲۵۰سی‌سی آب و هم‌زدن آن می‌توان به میزان مرغوبیت نمک پی برد. اگر رنگ محلول شفاف و بدون رسوب باشد میزان مواد نامحلول نمک در حد قابل‌قبول است، اگر این‌گونه نیست آن نمک را مصرف نکنید. همینطور برای خرید زولبیا و بامیه سعی کنید از مراکز پر رفت و آمد و شلوغ خرید کنید، چراکه این مواد مستعد فسادپذیری هستند. همینطور دقت کنید که ظرف زولبیا و بامیه روی پیشخوان در معرض هوا و مگس و گردوخاک قرار نداشته‌باشد و حتما با پلاستیک پوشیده شده‌باشد. در حد امکان از خرید زولبیاهای زردرنگ و چشم‌نواز خودداری کنید چراکه زعفران گران شده و مصرف رنگ‌های مصنوعی افزایش یافته‌است. اگر هم از طرفداران آش و حلیم هستید، بازار این مواد غذایی درماه رمضان داغ است. دقت کنید برای خرید آش یا حلیم از ظرف خانگی استفاده کنید یا از فروشنده درخواست کنید که آن را در ظرف‌های مخصوص غذاهای داغ بریزد. همان‌گونه که گفته‌شد زعفران با افزایش قیمت قابل‌توجهی روبه‌رو شده‌است، پس از خرید جوجه‌های زعفرانی آماده خودداری کنید و سعی کنید خودتان در منزل آن را آماده کنید.
وعده‌های رمضانی
وجه پزشکی روزه‌داری استراحت دستگاه گوارش است که باعث تحلیل و کاسته‌شدن ذخایر قبلی چربی در بدن می‌شود. باور عمومی، معمولا دو وعده غذایی را برای ماه رمضان کافی می‌داند اما وعده‌های غذایی در ماه رمضان هم سه عدد است و نباید از تعداد آن کم شود. در این ماه مبارک زمان صرف وعده‌های غذایی به سه مرحله سحر، افطار و شام تبدیل می‌شود. در هنگام سحرباید برنامه‌ریزی به‌گونه‌ای باشد که زمان کافی برای صرف سحری داشته‌باشید چراکه سریع غذا خوردن، آن هم در شرایطی که بدن روزه‌دار است دستگاه گوارش را دچار مشکل می‌کند. عوارض سریع غذاخوردن، سنگینی معده، عدم‌هضم طبیعی غذا، ترش‌کردن معده و ناراحتی معده و روده را در پی دارد. نکته بعدی جدا بودن وعده افطار و شام است. نباید بدون توجه به میزان غذای خورده‌شده در زمان افطار به سراغ شام رفت. فاصله زمانی باید به اندازه‌ای باشد که وعده افطار در هنگام صرف شام هضم شده‌باشد و زمان شام را هم به‌گونه‌ای تنظیم کنید که پیش از خواب مراحل اصلی هضم طی شده‌باشد. به حجم وعده‌ها هم توجه داشته‌باشید. حجم غذای افطاری باید کم باشد به‌گونه‌ای که وقت صرف شام احساس سیری نکنید و از طرفی میزان وعده شام را هم کنترل کنید و سعی کنید بعد از شام یکی دو قلم میوه یا مغز مصرف کنید تا مشکلی برای خواب و همینطور صرف وعده سحری ایجاد نشود.
چگونه خوردن و آشامیدن با بدن روزه‌دار
در ماه رمضان به سبب اینکه بدن میزان و وعده‌های همیشگی غذا را دریافت نمی‌کند، در معرض ضعف و بروز بیماری قرار دارد، پس در صورت روزه‌گرفتن حتما به چگونگی خوردن و آشامیدن توجه کنید. به هیچ‌وجه زیاده‌روی نکنید، زیاد و سریع خوردن در ماه‌های طبیعی سال هم با تبعات زیادی همراه است چه برسد به ماه رمضان. قدرت هضم، فصل و عادت‌های غذایی را درنظر بگیرید و با توجه به آنها عمل کنید، وعده‌های غذایی خود را هم حتما روی عدد سه نگه‌دارید و آن را به دو وعده افطار و سحری تبدیل نکنید. نخوردن سحری ممنوع؛ وعده سحری بسیار مهم است. برای کاهش عطش و مقابله با خشکی بدن در ساعات روزه‌داری می‌توانید با مصرف مالشعیر طبیعی آن را کنترل کنید. افرادی که دچار مشکلات قلبی، کبدی یا گوارشی هستند می‌توانند با این نوشیدنی روزه گرفتن را آسان‌تر کنند. خوردن میوه‌های گرمسیری مانند موز و انبه هم باعث افزایش غلظت خون و تشنگی می‌شود پس سعی کنید با مایعاتی مثل گلاب یا خاکشیر خوردن آنها را کمتر کنید.
نظر شما